Tradycja wigilijnego karpia – skąd się wzięła?

Jedną z najbardziej znanych tradycyjnych potraw wigilijnych w Polsce jest… karp. Potrawa z tej ryby może być wykonana na wiele ciekawych sposobów. 

Karp jest znany w Polsce już od XII w. Jednak na wigilijnych stołach zagościł na dobre w czasach PRL-u. Wtedy w sklepach, a szczególnie w okresie przedświątecznym, brakowało wielu produktów, zaczęto więc masowo sprzedawać karpia. Jest to ryba łatwa w hodowaniu i, co istotne, w miarę tania. 

Karp na wigilijnym stole szybko stał się równie popularny jak śledź. Komunistyczny minister przemysłu i handlu Hilary Minc, wpadł na pomysł uruchomienia masowej hodowli karpi. Hasłem przewodnim było: „karp na każdym wigilijnym polskim stole”, w związku z tym szybko zaczęto tworzyć Państwowe Gospodarstwa Rybackie. Czasy się zmieniają, a karp nadal jest bardzo popularną rybą na wieczerzę wigilijną. Można go po prostu usmażyć, albo przyrządzić w bardziej wyszukany sposób. Mamy dla Was ciekawe przepisy!

Jak wybrać karpia? Kilka zasad

Jeśli kupujemy karpia, to warto zwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii: 

•  jego łuski powinny przylegać do skóry, 
•  płetwy muszą być wilgotne i śliskie,
• skrzela powinny być czerwone, 
• oczy muszą być szkliste, 
• mięso sprężyste po naciśnięciu palcem.

Jak rozpoznać dobrego karpia?

Łuska karpia do portfela

Tradycja mówi również, aby łuskę karpia schować do portfela – podobno ma to zapewnić nam bogactwo. Może warto spróbować? 

Przepisy na wigilijnego karpia

Karp z grzybami

Składniki:

• 1 kg karpia,
• 10 pieczarek,
• 1 cebula,
• kieliszek białego wytrawnego wina,
• świeżo wyciśnięty sok z cytryny,
• 2 łyżki gęstej śmietany,
• 2 łyżki rosołu z ryby,
• 3 łyżki masła,
• sól, pieprz, szczypta cukru,
• łyżeczka mąki.

Wykonanie:

Umytego i sprawionego karpia nacieramy solą, pieprzem i układamy w naczyniu żaroodpornym – skrapiamy stopionym masłem i pieczemy. Pokrojone w plasterki pieczarki i cebulę dusimy na maśle. W rondlu stapiamy łyżkę masła, dodajemy mąkę i robimy białą zasmażkę (rozprowadzamy winem, rosołem z ryby, dodajemy sól i pieprz – stale mieszając, gotujemy na małym ogniu do zagęszczenia). Dodajemy podsmażone pieczarki i cebulę, doprawiamy sokiem z cytryny i mieszamy ze śmietaną. Na wpół upieczoną rybę polewamy przygotowanym sosem i zapiekamy jeszcze przez około 20 minut. 

Więcej przepisów na karpia z grzybami oraz inne pyszne dania znajdziesz w książce „Grzyby w potrawach”.

Tradycyjny karp smażony

Składniki:

• karp,
• bułka tarta,
• mąka,
• masło,
• sól,
• cebula,
• sok z cytryny.

Wykonanie:

Karpia patroszymy, oczyszczamy i kroimy na dzwonki lub płaty. Porcje ryby opruszamy solą, skrapiamy sokiem z cytryny i posypujemy cebulą pokrojoną w piórka (odstawiamy na 2 godziny). Następnie przystępujemy do smażenia – na patelni rozgrzewamy masło. Kawałki karpnia maczamy w rozmąconym jajku i obtaczamy w panierce (mieszanka mąki z bułką tartą – pół na pół). Smażymy na niewielkim ogniu na rumiany kolor z obu stron. 

Karp w sosie z miodu i czerwonego wina

Składniki:

• 4 dzwonki karpia,
• 2 pomarańcze,
• 1 szklanka czerwonego półwytrawnego wina,
• 10 łyżek miodu,
• 3 łyżki śmietany,
• 2 łyżki masła,
• 2 goździki,
• sól, pieprz,
• mąka do samżenia karpia.

Wykonanie:

Do małego garnka wlewamy wino i gotujemy. Dodajemy sok wyciśnięty z dwóch pomarańczy, miód i goździki. Całość chwilę gotujemy. Dzwonki karpia oprószamy solą i pieprzem, obtaczamy w mące i smażymy z obu stron na złoty kolor. Następnie dodajemy sos z wina i dusimy pod przykryciem przez około 10 min. Karpia wykładamy na półmisek. Do sosu dodajemy śmietanę i masło, chwilę gotujemy, aż sos lekko zgęstnieje. Następnie polewamy sosem karpia.

Karp w galarecie

Składniki:

• kilka kawałków karpia,
• 3 marchewki,
• 1 korzeń pietruszki,
• 1 cebula,
• pół małgo pora i niewielki kawałek selera,
• 5 ziarenek ziela angielskiego,
• 1 liść laurowy,
• 1 łyżka octu,
• żelatyna, 
• sól.

Wykonanie:

Marchew, pietruszkę, seler, por, liść laurowy, ziele angielskie i cebulę oczyszczamy wkładamy do garnka. Zalewamy wodą, solimy i gotujemy do miękkości warzyw. Następnie wkładamy do wywaru kawałki ryby i gotujemy również do miękkości. Wyjmujemy je ostrożnie, wykładamy na talerz i studzimy. Można także wyjąć duże ości. Ugotowane warzywa wyjmujemy, kroimy na kawałki i robimy z nich dekorację. Przelewamy wywar przez gęste sito, dodajemy łyżkę octu i mieszamy. Następnie dodajemy żelatynę w odpowiednich proporcjach (jak na opakowaniu - uzależnione jest od ilości wywaru). Na dno talerza układamy warzywa, lekko zalewamy je galaretką, następnie rybę, resztę warzyw i pozostałą galaretkę. Danie wkładamy do lodówki.

Dobry karpik nie jest zły! Gości także na Waszych świątecznych stołach?

Maria Has   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj