Bo ptak to wcale nie taki zwyczajny. Naukowa zaś nazwa pochodzi z greckiego i oznacza kogoś kruszącego twarde nasiona (kókkos – orzech, thraúeie – kruszyć). 

Grabołusk

Jest jednym z większych przedstawicieli łuszczaków. Zdolności do rozłupywania najtwardszych ziaren może mu pozazdrościć niejeden ptak. Siła jego zgryzu dochodzi do 40 kg. Dzięki temu świetnie sobie radzi z rozgniataniem twardych pestek wiśni, czereśni i innych owoców. Całkowicie ignoruje za to miąższ otaczający pestki. W sezonach pozaczereśniowych grubodziób uwielbia buczynę, nasiona wiązów i grabów. Stąd też jego ludowa nazwa Grabołusk.

Występowanie

Zamieszkuje zarówno Europę, jak i Azję, choć występuje nie we wszystkich rejonach tych kontynentów. Jest to najczęściej ptak osiadły, ale jeśli aura jest niekorzystna, bez wahania ucieka w cieplejsze rejony. W Polsce ptaki te nie występują w górach, zaś w niektórych rejonach kraju występują średnio licznie. I tak na przykład w Puszczy Białowieskiej obserwuje się wzrost ich liczebności. 

W starych drzewostanach

Preferują przede wszystkim dość rzadkie lasy, głównie mieszane. Można je również spotkać w sadach, parkach oraz w okolicach zbiorników wodnych. Zdarza się, że w starych drzewostanach na powierzchni 10 ha może gniazdować kilka, a nawet kilkanaście par.  

Trzydzieści dwa centymetry skrzydeł

Długość ciała to 17-18 cm, rozpiętość skrzydeł ‒ 32 cm. Dla porównania najmniejszy europejski łuszczak, czyli kulczyk ma zaledwie 11-12 cm długości, zaś rozpiętość jego skrzydeł to 20 cm. Charakterystyczną cechą tego ptaka jest masywna budowa, a przede wszystkim gruby dziób. Samiec jest upierzony podobnie do samicy, jednak jego kolorystyka jest bardziej wyraźna, a pióra bardziej błyszczące.

Na bocznej gałęzi 

Grubodzioby przystępują do lęgu raz w roku, w maju. Powtórne lęgi zdarzają się tylko wtedy, gdy pierwszy będzie nieudany i najczęściej przypadają na lipiec. Gniazda ptaki te budują niewielkie, skonstruowane z patyczków, korzonków i mchu. Niemal zawsze na bocznej gałęzi liściastego drzewa. Wnętrze gniazda wyścielają puchem i sierścią. Samica składa do 5 jasnoniebieskich jaj. Okres wysiadywania trwa 13 dni. Samiec w tym czasie dba o jej pożywienie, jednak niechętnie zastępuje samiczkę w procesie wysiadywania. Pisklęta przebywają w gnieździe około 2 tygodni. Po jego opuszczeniu, do jesieni trzymają się z rodziną.

Na ziemi dla szyszek

Młode grubodzioby są karmione owadami, drobnymi chrząszczami oraz nasionami. W miarę dorastania stają się wegetarianami. 

Dzięki swoim grubym dziobom zjadają wszelkie nasiona, nawet te bardzo twarde, jak orzeszki grabowe i bukiew, pestki dzikich czereśni oraz czeremchy. Lubią też nasiona sosen i świerków, które zbierają na ziemi, po ich wysypaniu się z szyszek. 
I tylko dla nich i wody są w stanie sfrunąć na ziemię. To bardzo płochliwe ptaki.

Zaproszenie do karmnika

Grubodziób jest trudny do obserwacji, ponieważ często przebywa wysoko w koronach drzew. Unika drzewostanów iglastych oraz terenów zabudowanych. Można jednak pokusić się o zaproszenie go do karmnika. Kiedy już się w tym karmniku pojawi to jedno jest pewne, pozostałe ptaki, z czupurnymi dzwońcami na czele, odlatują na pobliskie gałęzie drzew. Robią to nie z kurtuazji, ale z respektu dla jego potężnego dzioba. 

Monika Miniewska Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj