Kalendarzrolnikow.pl - Jesteśmy agroportalem dla całej rodziny.

Szkodniki magazynowe - jak zwalczać?

Opublikowano 24.01.2021 r.
Straty gospodarcze spowodowane przez szkodniki magazynowe są bardzo duże. W skali światowej wynoszą między 10 a 30%. Stosowanie środków chemicznych do zwalczania szkodników magazynowych wymaga specjalnych zabezpieczeń i doboru odpowiednich preparatów. Najskuteczniejsze do tego celu są środki gazowe. Zabieg ten, zwany fumigacją, przeprowadzają specjalistyczne firmy, ponieważ substancje te są bardzo toksyczne również dla ludzi.

Szkodniki magazynowe należą do dwóch rzędów: chrząszczy i motyli. Spośród chrząszczy najgroźniejsze są: wołek zbożowy, trojszyk ulec, spichrzel surynamski, skórek zbożowy, a z motyli: mklik mączny i mól ziarniak.

Wołek zbożowy – najgroźniejszy szkodnik ziarna; czarny chrząszcz długości 3-5 mm; jego głowa zakończona jest ryjkiem; chrząszcze po wyjściu z poczwarki przebywają jeszcze kilka dni w ziarnie, potem opuszczają je wygryzając otwór; po 5-7 dniach następuje składanie jaj, samica może złożyć ich 150-350; rozwój szkodnika możliwy jest w temp. 15-32 st. C; żerują w części zarodkowej ziarna; w optymalnych warunkach pełny rozwój następuje po 35 dniach; pokolenie powstałe tylko od jednej pary wołka zbożowego w sprzyjających warunkach w ciągu roku potrafi zjeść do 6 ton ziarna!

Trojszyk ulec – chrząszcz długości około 5 mm; lubi dość wysoką temperaturę (17-30O C) i wilgotność ok. 55-75%; w takich warunkach w ciągu roku może się rozwinąć nawet 6 pokoleń; atakuje produkty zgromadzone zarówno w magazynach żywnościowych, jak i w sklepach oraz domach; wybiera przede wszystkim: ziarna zbóż, ryż, kukurydzę, produkty sypkie (mąki, kasze, kakao), przyprawy, mleko w proszku, słonecznik, fasolę, groch, płatki, otręby, karmę dla zwierząt, atakuje pieczywo, czekoladę, jego łupem padają także eksponaty muzealne.

Spichrzel surynamski – ruchliwy, brązowy chrząszcz długości ok. 3 cm; jego rozwojowi sprzyja wysoka temperatura (32O C),
75-procentowa wilgotność oraz obecność pokarmu mielonego (np. mąki); w optymalnych warunkach rozwój tego szkodnika trwa 23 dni; chrząszcze i larwy zaczynają żerowanie zwykle od zarodka, co dyskwalifikuje ziarno do siewu; jest odporny na głodowanie – bez jedzenia może przeżyć do 30 dni.

Skórek zbożowy – rdzawobrunatny chrząszcz pokryty żółtymi włoskami; nie wyrządza szkód; spożyty z paszą, wbija się w śluzówkę przewodu pokarmowego zwierząt, co jest przyczyną różnych stanów zapalnych, a niekiedy zadławienia się zwierzęcia; żerujące larwy całkowicie niszczą ziarno; są odporne na głód i w niesprzyjających rozwojowi warunkach mogą zapadać w diapauzę; z czasem powierzchnia ziarna zostaje pokryta wylinkami i martwymi chrząszczami.

Mklik mączny – ćma o rozpiętości skrzydeł do 25 mm i ciele długości około 14 mm; przednie skrzydła ma szare z dwoma charakterystycznymi ciemnymi liniami w części nasadowej i wierzchołkowej; motyle nie pobierają pokarmu; szkodliwe są tylko larwy; gąsienice przędą przez całe życie lepkie jedwabne nici, którymi zlepiają ziarno w grudki; larwy żerują zwykle tylko w wierzchniej warstwie w oprzędach.

Mól ziarniak – mały motylek spokrewniony z molem ubraniowym; lata w nocy, a w dzień kryje się w zaciemnionych zaciemnionych miejscach; samice nocami składają ogółem do 100 jajeczek kupkami na mąkę lub między ziarno; po kilkunastu dniach lęgną się gąsieniczki, które nadgryzają ziarno lub wgryzają się do wnętrza, oprzędzając je w duże grudy po 30 i więcej ziaren; gąsienice żerują zazwyczaj w zewnętrznej warstwie pryzmy zboża, pokrywając ją oprzędem; dorosłe mają 10 mm długości, są żółtawobiałe o ciemniejszej głowie i nieco jaśniejszych tarczkach na przednim i ostatnim segmencie ciała pokrytego krótkimi i rzadkimi włoskami; są bardzo ruchliwe (mają po osiem nóg); stadium gąsienicy trwa około 8 miesięcy, pod koniec tego okresu wędrują na ścianę, gdzie w szczelinie lub w wygryzionym przez siebie zagłębieniu tworzą kokony, w których przepoczwarczają się; w krajach cieplejszych mol ziarnik daje w ciągu roku dwa pokolenia, u nas – tylko jedno; jego szkodliwość polega nie tylko na mechanicznym niszczeniu ziarna, lecz i na oprzędzaniu w bryły niekiedy nawet nieuszkodzonych ziaren.

Ochrona zebranych płodów rolnych jest tak samo ważna, jak i ochrona roślin na polu. Jeśli po wykonaniu podstawowych zabiegów higienicznych w magazynie i silosie stwierdzone zostaną pojedyncze szkodniki, np. wołki, trojszyki lub mkliki, zawsze konieczne jest zwalczanie ich metodą chemiczną. Do tego celu służą zarejestrowane środki ochrony roślin o działaniu kontaktowym lub gazowym na ww. oraz inne szkodniki.

Opryskiwanie jest zabiegiem chemicznym, który polega na pokrywaniu powierzchni cienką warstewką cieczy za pomocą ręcznego lub spalinowego opryskiwacza plecakowego. Krople cieczy roboczej pokrywają chronioną powierzchnię, dlatego decyzja o wykonaniu tego zabiegu nie może być podjęta zbyt pochopnie. Należy go przeprowadzać według szczegółowej instrukcji podanej na etykiecie wybranego preparatu. Po zakończeniu pomieszczenie należy pozostawić możliwie jak najdłużej zamknięte, co najmniej przez 4 godziny. Gdy magazyn jest silnie zaatakowany przez szkodniki, należy opryskać nie tylko jego sufit, ściany i podłogi, ale także zewnętrzne ściany budynku wraz z podłożem przylegającym do fundamentu z zewnątrz, gdyż w tych miejscach również mogą znajdować się szkodniki. Trzeba tu jednak dodać, że środki chemiczne są drogie i toksyczne. Wa
Warto więc zatrudnić wyspecjalizowaną firmę, która jest odpowiednio przeszkolona, dysponuje też specjalistycznym sprzętem.
Aby więc zachować zarówno zdrowie, jak i pieniądze, dobrze jest zadbać o czystość naszych magazynów i systematyczny ich monitoring. W porę dostrzeżone pierwsze szkodniki oraz szybka reakcja mogą uchronić przed namnożeniem się ich na ogromną skalę, bo wtedy zwalczenie populacji będzie już znacznie kosztowniejsze.

Środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodników magazynowych dopuszczone do obrotu i stosowania zezwoleniem MRiRW

 

 

Katarzyna Bryk

ŁODR w Bratoszewicach

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj