Sprzedaż ziemi przed upływem 5 lat

Przepisy przewidują możliwość wcześniejszego zbycia lub oddania nieruchomości. Należy wówczas, uzyskać zgodę Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, w drodze decyzji administracyjnej. Może być ona wydana jedynie w przypadkach uzasadnionych:
1. ważnym interesem publicznym – odnosi się to, m.in., do:
• sytuacji ekonomicznej właściciela nieruchomości, np.: poniesienie określonych kosztów, gdy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb z innych źródeł
• pojawienia się nadzwyczajnych okoliczności, na które właściciel nieruchomości nie ma wpływu, np. pogorszenie stanu zdrowia właściciela, co całkowicie lub częściowo uniemożliwia prowadzenie gospodarstwa rolnego
• wystąpienia typowych sytuacji życiowych, np. konieczność zmiany miejsca zamieszkania, a zmiana ta ma charakter stały
2. interesem publicznym związanym z:
• przestrzeganiem wartości wspólnych dla całego społeczeństwa lub danej społeczności lokalnej, gdy dana nieruchomość będzie wykorzystana na cele publiczne (z wyjątkiem zbycia lub oddania w posiadanie jednostce samorządu terytorialnego, skarbowi państwa, państwowej lub samorządowej osobie prawnej)

• uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy, w którym nieruchomość objęta ograniczeniami w całości zostanie przeznaczona na cele inne niż rolne.

Zgoda na wcześniejsze zbycie lub oddanie nieruchomości rolnej wydawana jest na podstawie wniosku, złożonego w oryginale w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa od adresem: ul. Karolkowa 30, 01-207 Warszawa lub w oddziale terenowym KOWR, który przekaże wniosek do Centrali KOWR w Warszawie.

Przepisy nie nakładają obowiązku złożenia ściśle określonego wzoru wniosku. Jednak wniosek o wyrażenie zgody powinien zawierać: adres wnioskodawcy (właściciela nieruchomości rolnej) lub wnioskodawców (współwłaścicieli nieruchomości rolnej), oznaczenie nieruchomości rolnej według danych z ewidencji gruntów i budynków, żądanie – tj. określenie, że wnioskodawca\ chce uzyskać zgodę na zbycie lub oddanie gruntów rolnych przed upływem 5 lat, podpis wnioskodawcy lub wnioskodawców, uzasadnienie – tj. wskazanie okoliczności, które skłoniły wnioskodawcę do wcześniejszego zbycia nieruchomości rolnej.

Przykładowy wzór wniosku znajduje się na stronie internetowej KOWR.

Ponadto, do wniosku należy dołączyć, m.in.

• dowód uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 10 zł, w sytuacji zaś, gdy wnioskodawcę reprezentuje pełnomocnik jej wysokość wynosi 17 zł
• wypis z ewidencji gruntów i budynków dla nieruchomości rolnej, której dotyczy wniosek
• odpis księgi wieczystej lub zaświadczenie wydane na podstawie zbioru dokumentów prowadzonego dla nieruchomości rolnej, lub informacja o numerze księgi wieczystej dostępnej w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych
• dokumenty potwierdzające spełnienie przesłanek (np. zaświadczenia, zeznania świadków, opinie biegłych, umowa kredytowa, umowa pożyczki, wydruki z rachunku bankowego, oświadczenia o sytuacji życiowej i materialnej).

Wszelkie załączniki powinny być złożone w oryginale, bądź w formie odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez notariusza lub upoważnionego pracownika KOWR, bądź też przez występującego w sprawie pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym czy doradcą podatkowym.

Zgodnie z przepisami, załatwienie sprawy powinno nastąpić niezwłocznie, a w przypadku spraw wymagających wyjaśnień nie później niż w ciągu miesiąca lub dwóch od dnia wszczęcia postępowania, w zależności od stopnia skomplikowania sprawy.

Wnioskodawca ma prawo wniesienia ponaglenia na przewlekłość postępowania do organu wyższego stopnia, czyli Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jeżeli żadna ze stron nie wniesie odwołania, bądź upłynęło 14 dni (od dnia doręczenia decyzji) do wniesienia odwołania, staje się ona ostateczna i prawomocna. KOWR może wydać zaświadczenie potwierdzające, że decyzja stała się ostateczna (należy złożyć wniosek o jego wydanie wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 10 zł) lub nadać klauzulę ostateczności decyzji (należy złożyć do Centrali KOWR oryginał decyzji wraz z dowodem uiszczenia opłaty w wysokości 17 zł).

Warto nadmienić, iż przytoczonych przepisów nie stosuje się, m.in., w sytuacji, gdy nieruchomość rolna jest zbywana lub oddana w posiadanie:
• osobie bliskiej
• jednostce samorządu terytorialnego
• skarbowi państwa lub działającego w jego imieniu KOWR
• osobie, której została przyznana pomoc w ramach PROW na lata 2014–2020
• w wyniku wykonania umowy z następcą, o której mowa w art. 84 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, jeżeli następca ten w chwili nabycia będzie rolnikiem indywidualnym
• gdy nieruchomość została nabyta w wyniku dziedziczenia, działu spadku lub zapisu windykacyjnego, bądź położona jest w granicach administracyjnych miasta i ma powierzchnię mniejszą niż 1 ha.