KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice

WYSZUKIWARKA

Lucerna - cenna roślina paszowa

Opublikowano 14.06.2020 r.
Lucerna, jako ważne źródło wartościowego i taniego białka, karotenoidów, składników mineralnych oraz witamin, stanowi jedną z bardziej wartościowych roślin pastewnych uprawianych w Polsce. Jest doskonałą paszą objętościową dla przeżuwaczy, głównie w postaci siana i sianokiszonek, zwłaszcza w mieszankach z trawami. Znajduje też zastosowanie jako dodatek do pasz dla trzody chlewnej, drobiu czy koni.

Silny i dobrze rozbudowany system korzeniowy lucerny pozostawia w glebie znaczną ilość resztek pożniwnych, które po
zaoraniu zwiększają zawartość substancji organicznej w glebie, wpływając tym samym na jej żyzność, strukturę oraz aktywność
biologiczną drobnoustrojów.

Ponadto, korzenie lucerny, dzięki symbiozie z bakteriami nitryfikacyjnymi wiążącymi azot z powietrza, wzbogacają glebę
w ten składnik. Lucerna i jej mieszanki z trawami pozostawiają po sobie bardzo dobre stanowisko dla roślin następczych. Ma to szczególne znaczenie w gospodarstwach posiadających wysoki udział procentowy zbóż w ogólnej powierzchni zasiewów.

Wymagania glebowe

Pod uprawę lucerny należy przeznaczyć gleby przewiewne, przepuszczalne, szybko nagrzewające
się. Lucerna nie znosi gleb podmokłych, zwięzłych i jest bardzo wrażliwa na zakwaszenie. Do prawidłowego rozwoju
wymaga odczynu zasadowego. Najbardziej odpowiednie są gleby kompleksów pszennych, żytniego bardzo dobrego i dobrego
oraz zbożowo-pastewnego mocnego.

Przedplon

Dobrym przedplonem dla lucerny są okopowe uprawiane na oborniku, a także rzepak i zboża w drugim roku po oborniku. Ze
względu na zagrożenie wystąpienia chorób i szkodników nie powinno się uprawiać lucerny po innych roślinach motylkowatych.

Przygotowanie gleby

Lucerna wymaga bardzo starannie przygotowanej roli. Po zbiorze rośliny przedplonowej należy wykonać uprawki odchwaszczające oraz głęboką orkę zimową. Wiosenna uprawa powinna być płytka, aby umożliwić wysiew nasion na głębokość 1-1,5 cm. W przypadku, gdy wierzchnia warstwa będzie nadmiernie spulchniona, należy zastosować wałowanie.

Nawożenie

Wapnowanie najlepiej stosować pod roślinę przedplonową, a najpóźniej pod orkę zimową. Dawka nawozu zależy od kwasowości i rodzaju gleby i wynosi 1-3 t CaO/ha. Zapotrzebowanie na nawozy potasowe i fosforowe oblicza się uwzględniając
zapotrzebowanie na te składniki łącznie dla rośliny ochronnej i wsiewek (lucerna lub mieszanka).

Roczna dawka wynosi ok. 40-80 kg P2O5 i 80-120 kg K2O. Większe dawki fosforu i potasu stosujemy w roku siewu, ponieważ
młode rośliny nie pobierają tych składników z głębszych warstw gleby. Nawozy fosforowe można zastosować w dawce
przewidzianej na wszystkie lata użytkowania plantacji. Nawożenie potasowe, ze względu na dużą ruchliwość tego składnika,
najlepiej podzielić i stosować wiosną przed rozpoczęciem wegetacji.

Przed siewem stosujemy również dawkę startową azotu (20-30 kg/ha), w celu zaspokojenia zapotrzebowania roślin na ten składnik do czasu nawiązania symbiozy z bakteriami brodawkowymi.

Gdy siejemy lucernę jako wsiewkę w roślinę ochronną, dawkę azotu zwiększamy do 60-80 kg/ha.

Siew

Do siewu powinno się stosować nasiona kwalifikowane, zaprawione odpowiednimi zaprawami nasiennymi. Jeżeli lucernę uprawiamy pierwszy raz na danym polu ważne jest również ,,zaszczepienie” nasion Nitraginą.

Stosuje się dwa terminy siewu:
1. Wczesnowiosenny – od połowy kwietnia do połowy maja, w którym lucernę możemy siać w siewie czystym lub jako wsiewkę w roślinę ochronną;
2. Letni – od czerwca do połowy lipca tylko w siewie czystym.

Zalecana ilość wysiewu w terminie wiosennym wynosi 10-15 kg/ha, natomiast w terminie letnim i w razie siewu jako wsiewki 15-20 kg/ha. Siejemy płytko na głębokość 1-2 cm.

Uprawiając lucernę jako wsiewkę w zboża, najpierw wysiewa się zboże, a następnie oddzielnym przejazdem płycej sieje się
lucernę, najlepiej prostopadle do siewu rośliny ochronnej lub w międzyrzędzia. W razie zaskorupienia gleby należy zastosować
wał kolczasty, aby umożliwić równomierne wschody. Lucerna z siewu wiosennego, siana bez rośliny ochronnej, daje w pierwszym roku zwykle dwa pokosy.

Pierwszy zbiera się w fazie kwitnienia, a drugi do końca września. W przypadku uprawy rośliny jako wsiewki, po zbiorze rośliny
ochronnej uzyskuje się jeden odrost (ścierniankę), który powinien być koszony jak najpóźniej. Z letniego siewu uzyskuje się
jeden odrost o wydajności zbliżonej do ściernianki. Pełnię plonowania lucerna osiąga w drugim i trzecim roku uprawy.

 

Andrzej Kijas

artykuł opracowany we współpracy ze Śląskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO