Trawy ozdobne w zimowym ogrodzie

Trawy to rośliny długowieczne i niewymagające, rzadko chorują i nie są atakowane przez szkodniki. Większość gatunków toleruje różne typy gleb i szeroki zakres kwasowości. Trawy ozdobne z reguły preferują przepuszczalne, umiarkowanie suche podłoża, gdzie są mniej narażone na przemarzanie. Pewnym problemem u niektórych traw może być powolne ruszanie wegetacji – późną wiosną lub nawet z początkiem lata. Dotyczy to szczególnie popularnych u nas miskantów, pros czy rozplenic japońskich i polecam tu dużo cierpliwości, żeby zbyt wcześnie nie robić „wiosennych porządków”.

Do najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych należy podlewanie wilgociolubnych i wszystkich młodych egzemplarzy, natomiast inne i starsze trawy podlewamy tylko podczas suszy. Trawy warto też dokarmić wiosną nawozami ze zwiększoną ilością potasu, który korzystnie wpływa na krzewienie i wybarwienie liści. Gatunki nie w pełni mrozoodporne wymagają jesiennego okrycia. Szczególnie korzenie młodych traw należy chronić, obsypując podstawę kępy warstwą torfu, kory lub liści przez pierwsze 2–3 lata. Suche źdźbła pozostawiamy na zimę, najlepiej związane w formie chochoła, co ochroni rośliny przed mrozem i wiatrem, a przy tym ozdobi zimowy ogród. Trawy wysokie dodatkowo mogą wymagać podpór.

W zależności od pokroju, koloru, rozmiaru i wymagań, trawy można wykorzystać w ogrodzie na różne sposoby. Zielone dobrze komponują się z kwitnącymi bylinami. Trawy o barwnych liściach najlepiej wyeksponować na oddzielnych rabatach jednogatunkowych. Obecnie w handlu jest taki wybór traw, że nie trzeba zmieniać warunków w ogrodzie, a jedynie mądrze wybrać spośród ogromnej liczby gatunków. Rośliny trawiaste można dobrać do praktycznie każdych warunków glebowo-klimatycznych – od stanowisk suchych po wilgotne i mokre, od zakątków słonecznych po zupełne zacienienie, od gleb gliniastych po piaszczyste i o różnym pH.

Pod względem wysokości trawy dzielą się na niskie (do 50 cm), średnie (50–100 cm) i wysokie (powyżej 1 m). Niektóre dorastają nawet do 3 metrów. Wśród traw wysokich prym wiodą miskanty chińskie, których różnorodność jest ogromna. Warte uwagi są też prosa rózgowate oraz odporny na wymarzanie szarobródek syberyjski. Do ciekawych traw średnich należą różne odmiany rozplenicy japońskiej (piórkówki), mozga trzcinowata i niektóre turzyce. Godne polecenia trawy niskie to czerwono przebarwiająca się imperata cylindryczna ‘Red Baron’, większość kostrzew oraz ostatnio modna japońska trawa bambusowa o kaskadowym pokroju (hakonechloa).

Do traw zimozielonych należą turzyce, kostrzewy, kosmatki i seslerie oraz egzotyczna fargesia (bambus). Wprawdzie nie wszystkie trawy dobrze znoszą nasz klimat i w ostre zimy mogą przemarzać, ale wiosną zwykle dobrze się regenerują i ładnie odrastają. Aby uniknąć problemów z zimowaniem traw ozdobnych, najlepiej sadzić je na ciepłych i zacisznych stanowiskach. Przede wszystkim jednak dla bardziej wrażliwych traw należy przygotować przepuszczalne stanowisko poprzez nasypanie ok. 20 cm drenażu (kamienie, gruz), a glebę uprawną wymieszać z grubym piaskiem. Ochroni to korzenie przed przegniciem i wymarznięciem. Zimą podczas odwilży rośliny dobrze jest też co jakiś czas delikatnie podlewać, bo liście traw zimozielonych prowadzą w tym czasie spowolnioną, ale nieustającą wegetację.

Do najpiękniejszych zimozielonych traw w ogrodzie należą przede wszystkim turzyce (turzyca zwisła, Buchanana, pospolita, ptasie łapki, oszimska, włosowata, sztywna).

Jest w czym wybierać, bo turzyce to trawy zróżnicowane pod względem wymagań, wysokości i barwy liści. Jedne z nich preferują stanowiska wilgotne i dobrze czują się w pobliżu oczek wodnych (t. zwisła), inne wolą suchsze podłoża na słonecznych rabatach i w ogródkach skalnych (t. ptasie łapki). Bardzo zróżnicowane są też barwy turzyc, od brązowych i rdzawoczerwonych (t. Buhanana, włosowata ‘Bronze Form’) przez żółte (t. sztywna ‘Aurea’), do paskowanych (t. oszimska ‘Evergold’, ptasie łapki ‘Variegata’).

Atrakcyjną grupą traw zimozielonych są także kostrzewy (kostrzewa sina, Gautiera, Maire’a, Walberla). Z nielicznymi wyjątkami (k. Maire’a) są roślinami niskimi, tworzącymi zwarte karpy o kępiastym lub poduszkowym pokroju. Większość z nich dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych i przepuszczalnych, umiarkowanie wilgotnych lub nawet suchych, niezbyt żyznych glebach. Idealnie nadają się do uprawy w ogródkach skalnych i do uprawy w pojemnikach.

Do ciekawszych traw zimozielonych można zaliczyć także kosmatki (kosmatka olbrzymia, śnieżna, owłosiona, orzęsiona). Rośliny mają dość szerokie, zwykle zielone liście i ciekawe kwiatostany. Poszczególne gatunki różnią się głównie wymaganiami i wyglądem. Mało wymagająca kosmatka olbrzymia odmiana ‘Marginata’ o zielonych, biało obrzeżonych i lekko owłosionych brzegach liści lubi wilgotne gleby i półcieniste stanowiska, choć na innych również sobie radzi. Ciekawe są też kosmatka śnieżna o zielonych, owłosionych na brzegach liściach i białych kwiatostanach oraz kosmatka owłosiona, o brunatnych kwiatach i wełnisto owłosionych liściach.

Do traw zachowujących walory ozdobne zimą należą również seslerie. Mamy do wyboru kilka gatunków różniących się wielkością, kolorystyką i kwiatostanem (sesleria Heufflera, skalna, lśniąca, jesienna). Kwiatostany seslerii Heufflera już wczesną wiosną wyglądają jak bardzo ciemne „kotki” sterczące nad niewysoką kępą liści. Jako całoroczna ozdoba ogrodu rewelacyjnie sprawdza się również dwukolorowa sesleria skalna. Jej liście po jednej stronie są zielone, a po drugiej pudrowoniebieskie, co nadaje kępie bardziej przestrzenny wygląd. Sesleria skalna z powodzeniem może zastąpić kostrzewy, zwłaszcza w miejscach zacienionych. Ostatnio modna stała się także sesleria jesienna, która pięknie prezentuje się w zestawieniach z kontrastującymi bylinami.

Prawdziwym egzotykiem wśród traw zimozielonych jest fargesia rdzawa – jeden z nielicznych mrozoodpornych bambusów. Dorasta do 2,0–3,5 m wysokości i ma bardzo atrakcyjny, rozłożysty pokrój oraz charakterystyczne lancetowate zielone liście. W przeciwieństwie do wielu innych bambusów nie jest ekspansywna i tworzy ładne, zwarte kępy. Lubi ciepłe, słoneczne stanowiska i wilgotne, ale przepuszczalne gleby.

Drugą ważną grupą traw ozdobnych są te, które bardzo wcześnie podejmują wegetację. I tu można wybierać spośród wielu gatunków. W grupie najniższych na uwagę zasługują niskie turzyce i kłosówka miękka, w przedziale średniej wielkości – zielone śmiałki, żółty wyczyniec lub soczyście zielona kłosownica leśna. Spośród wyższych traw można doradzić mało wymagające, żywotne i różnokolorowe trzcinniki.

Trzcinniki to widowiskowe rośliny ze względu na duże bukiety kwiatostanów. Wśród nich dominują trzcinniki ostrokwiatowe o barwie zielonej (‘Karl Foerster’, ‘Waldenbuch’) lub paskowane (‘Avalanche’, ‘Owerdam’, ‘Eldorado’). Ciekawym gatunkiem jest trzcinnik krótkowłosy, z pięknie przewieszającym się ciemnozielonym ulistnieniem i długo utrzymującymi się kwiatostanami.
Jeżeli lubimy rośliny na tarasie lub balkonie, można wziąć pod uwagę pasiastą mozgę trzcinowatą, która przezimuje bez zabezpieczenia, wcześnie się zazieleni i szybko przyrośnie. Dla osób, które nie mają czasu i ochoty na systematyczne podlewanie, wartą polecenia jest pięknie wypełniająca pojemniki, nasza rodzima, intensywnie niebieska wydmuchrzyca piaskowa.

Danuta Dyks Artykuł opracowany we współpracy z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj