KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice

WYSZUKIWARKA

3 najgroźniejsze szkodniki w 2019 roku - subiektywny ranking

Opublikowano 27.12.2019 r.
Wraz ze zmianami klimatu, ale i z globalizacją, w Polsce pojawiają się nowe szkodniki. Znajdując odpowiednie warunki do rozwoju, powoli opanowują coraz większy areał uprawowy, czasem wymuszając sytuacje nadzwyczajne. To nasz subiektywny ranking trzech szkodników, które spowodowały najwięcej szkód lub nieoczekiwanych działań.

1. Szarek komośnik

Szarek jest szkodnikiem, który do Polski przywędrował ze Wschodu i... dobrze się tu zadomowił. Jest szkodnikiem buraka cukrowego. Pomimo tego, że plantacji buraka jest u nas znacznie mniej niż przed kilkunastu laty, szarek może poczynić ogromne szkody.

Szarek występował już w poprzednich latach, ale dopiero od 2017 roku powoduje większe straty. Wg „Atlasu chorób i szkodników buraka” PWRiL, dorosły okaz szkodnika to chrząszcz, z rodziny ryjkowcowatych, długości 11-16 mm, z głową wydłużoną w krótki, spłaszczony ryjek. Szaro-czarne ciało pokryte jest gęstymi szarymi do brązowych łuseczkami i włoskami. Na każdej pokrywie biegnie czarny, ukośny pasek bez łusek. Szarek występuje przede wszystkim w rejonach suchych i ciepłych, gdzie wyrządza znaczne szkody wśród wschodów i młodych siewek. Żeruje głównie w porze wieczornej i nocnej, ale często widoczny jest także podczas słonecznego, ciepłego dnia. Zjadanie młodych siewek, które kiełkują z zaprawianych nasion osłabia aktywność szarka. W okresie, kiedy buraki mają 6-8 liści, samice składają jaja kilka centymetrów pod powierzchnią gleby, w pobliżu roślin żywicielskich ( oprócz buraka żywią się chwastami, jak komosą, szarłatem ). Białawe, beznogie larwy z głową żółtobrązową i z mocnym narządem gębowym gryzącym, wygryzają rany w korzeniu głównym. W ciągu lata dorastają, przebywając cały czas pod powierzchnią ziemi, a pod koniec lipca i w sierpniu przepoczwarczają się.

W tym roku Krajowy Związek Producentów Buraka Cukrowego zaalarmował Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, że szarek stanowi olbrzymie zagrożenie dla buraczanych plantacji. Z tego powodu, w grudniu, minister Ardanowski wydał zgodę na czasowe stosowanie dwóch preparatów z neonikotynoidami do zaprawiania nasion buraka cukrowego. 

Zezwolenia obowiązywać będą od 8 stycznia do 6 maja, czyli przez 120 dni. Do stosowania dopuszczone są dwa środki: Cruiser SB 600 FS i Montur Forte 230 FS.

2. Śmietka kapuściana

Śmietka kapuściana jest także szkodnikiem importowanym, który doskonale poczuł się w Polsce. Jak sama nazwa wskazuje, zagraża uprawom roślin kapustnych, w tym, przede wszystkim, strategicznej z punktu widzenia gospodarki, uprawie rzepaku.
Śmietka kapuściana to najgroźniejszy ze szkodników w uprawie rzepaku ozimego. Od 2013 roku jej zwalczanie było mocno utrudnione kiedy zostały wycofane zaprawy neonikotynoidowe. W tym sezonie minister rolnictwa zezwolił na ich czasowe zastosowanie.

Szkodnik może mieć w Polsce aż cztery pokolenia, co związane jest ze zmianami klimatycznymi, a przede wszystkim długą i ciepłą jesienią. Czwarte pokolenia pojawia się czasem nawet w listopadzie, gdy pogoda sprzyja.

Śmietka jest tak groźna, gdyż podgryza korzenie rzepaku, co powoduje, że rośliny są bardziej podatne na przemarzanie i znacznie gorzej przezimowują. Śmietka radzi sobie w Polsce całkiem dobrze, nawet pomimo czasowych zezwoleń na stosowanie zapraw neonikotynoidowych i... jest to ogromnym problemem dla rolników.

3. Omacnica prosowianka

Omacnica jest szkodnikiem przez rolników niedocenianym. Niestety widać to na polach, gdzie na zimę pozostawione są kukurydziane resztki pożniwne. Dzięki temu omacnica ma gdzie przezimować i z nowymi siłami zaatakować plantacje w kolejnym roku.

Na przełomie czerwca i lipca samica składa białe jaja w złożach po 2-30 sztuk na dolnej stronie najwyższych i środkowych liści, w pobliżu środkowego grubego nerwu i kolby. Jedna samica może składać do 500 jaj! Po około 10-15 dniach wylęgają się żółtobrunatne gąsienice z czarnobrunatną głową. Żerują nie tylko na liściach i kolbach, ale także wewnątrz rośliny, drążąc w niej korytarze.

Straty w wyniku żerowania szkodnika mogą wynieść nawet do 40% w plonie ziarna. To zdecydowanie najgroźniejszy szkodnik kukurydzy.

Omacnica także jest szkodnikiem z importu. Na polskie plantacje kukurydzy dotarła najpierw na południu kraju, skąd przenosi się coraz bardziej w kierunku północnym. Ponieważ kukurydza stała się dla polskiego rolnictwa uprawą strategiczną, a wiele plantacji prowadzonych jest w monokulturze, znaczenie zwalczania omacnicy prosowianki jest obecnie większe niż kiedykolwiek. 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:szkodnikiszkodniki w polsce
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO