BHP na drabinie
Najczęstszą przyczyną wypadków z udziałem drabin jest czynnik ludzki, a więc błędne zachowanie wynikające zarówno z braku wiedzy i doświadczenia, jak też z brawury czy lekceważenia zasad bezpieczeństwa. Do około połowy wypadków doszło w wyniku przewrócenia się lub poślizgu drabiny. Częstą przyczyną wypadków jest niewłaściwy dobór drabiny.
Poniżej podajemy spis zagrożeń oraz przykładowych okoliczności stanowiących najczęstszą przyczynę wypadków podczas użytkowania drabin.
*Utrata stabilności:
- niewłaściwa pozycja drabiny (np. niewłaściwy kąt ustawienia drabiny przystawnej, niepełne rozłożenie drabiny rozstawnej);
- poślizg podstawy (podstawa drabiny oddala się od ściany);
- poślizg boczny, upadek na bok i wywrócenie drabiny;
- stan drabiny (np. brak stopek antypoślizgowych);
- schodzenie z wysokości po niezabezpieczonej drabinie;
- stan podłoża (np. teren miękki i niestabilny, spadki terenu, śliskie powierzchnie);
- kolizja (np. z pojazdem, drzwiami);
- niewłaściwy wybór drabiny (np. zbyt krótka, używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej).
*Przemieszczanie ładunku na drabinie z zajętymi obiema dłońmi.
*Poślizgnięcie się, potknięcie i upadek użytkownika: niewłaściwe obuwie, zabrudzone szczeble lub stopnie, niebezpieczne zachowania (np. wchodzenie co dwa szczeble, ześlizgiwanie się po podłużnicach, zeskakiwanie).
*Stan drabiny (np. uszkodzone podłużnice, zużyte szczeble, przeciążenie).
Nie należy używać drabiny na zewnątrz w trudnych warunkach atmosferycznych, np. przy silnym wietrze
Bezpieczeństwo pracy z użyciem drabiny można zapewnić poprzez:
Dobór drabiny
Należy zwrócić uwagę na nośność i wymiary drabiny. Waga użytkownika wraz z wyposażeniem nie może przekraczać nośności określonej przez producenta. Drabina przystawna powinna wystawać co najmniej 0,75 m ponad powierzchnię, na którą prowadzi, przy kącie nachylenia względem podłoża 65–75°.
Przegląd stanu technicznego
Generalnie nie jest bezpieczne używanie drabin drewnianych, zwłaszcza wykonanych we własnym zakresie z rozciętych na pół żerdzi (surowiec mało wytrzymały i łamliwy), ze szczeblami przybitymi do podłużnic (szczeble muszą być wpuszczone w otwory wycięte w podłużnicach –w odstępach około 30 cm).
Nie należy malować drabin drewnianych farbą kryjącą, która maskuje ewentualne uszkodzenia
Dla zapewnienia bezpieczeństwa trzeba usuwać z drabiny każde zabrudzenie, takie jak świeża farba, błoto, olej czy śnieg oraz przechowywać ją tak, by nie narażać na działanie czynników atmosferycznych.
Przygotowanie drabiny do pracy
- Drabina przenośna musi być zabezpieczona przed przemieszczaniem się w trakcie użytkowania za pomocą urządzeń przeciwpoślizgowych przy górnych lub dolnych końcach podłużnic albo poprzez zastosowanie specjalnych haków, stabilizatorów, stopek, wiązań itp.
- Drabinę rozstawianą obok słupów lub rur należy do nich przymocować.
- Drabinę przystawną należy ustawić pod kątem nachylenia względem podłoża 65–75°. Obowiązuje zasada 4:1, czyli na każde 4 jednostki w pionie podstawę drabiny odsunąć od ściany na szerokość 1 jednostki. Odpowiedni kąt wyznacza również linia poprowadzona od wystawionego łokcia człowieka do bocznego skraju jego stopy.
- Drabinę rozstawną należy ustawić tak, aby zabezpieczenie (np. łańcuszek, linka) było całkowicie napięte. Dodatkowo trzeba stosować mechanizmy blokujące.
Korzystanie z drabiny przystawnej
Na drabinie może przebywać tylko jedna osoba.
- Pamiętaj o trzech punktach podparcia (dwie stopy i dłoń lub dwie dłonie i stopa powinny stykać się z drabiną).
- Unikaj wnoszenia i znoszenia ciężkich przedmiotów po drabinie – maksymalne obciążenie wynosi 10 kg.
- Podczas wchodzenia nie wnoś niczego w rękach. Do przenoszenia narzędzi, wyposażenia lub drobnych przedmiotów używać np. toreb lub pasów narzędziowych.
- Nie stawaj na jednym z trzech najwyższych szczebli, chyba że na ostatnim szczeblu zapewniono zabezpieczenie przed upadkiem (np. uchwyt dla rąk). Obie stopy powinny stać na tym samym szczeblu. Nie wychylać się poza obrys drabiny.
Korzystanie z drabiny rozstawnej
- Nie stawaj okrakiem na szczycie drabiny podczas pracy.
- Nie wykonuj pracy, stojąc bokiem do drabiny.
- Korzystając z drabiny nie wolno stać: na jednym z dwóch najwyższych szczebli, chyba że drabina wyposażona jest w bezpieczny uchwyt dla rąk; na jednym z trzech najwyższych szczebli, jeżeli stopień jest szczytem drabiny.
- Drabinę ustaw tak, by możliwe było dosięgnięcie żądanego miejsca bez potrzeby nadmiernego wychylania się.
- Gdy pracujący ma zajęte ręce, powinien mieć możliwość podparcia się biodrem lub udem, dla zachowania równowagi.
Obowiązkiem użytkownika jest dostosowanie się do oznaczeń i informacji o bezpiecznych sposobach użytkowania, znajdujących się na drabinie.
Bezpieczne korzystanie z drabiny to także:
- zapewnienie asekuracji drugiej osoby, przede wszystkim przy wchodzeniu i schodzeniu;
- oznakowanie strefy niebezpiecznej w przypadku zagrożenia upadkiem przedmiotów z wysokości;
- zabezpieczenie przedmiotów wykorzystywanych podczas pracy przed ich przypadkowym upadkiem z wysokości;
- zadbanie, aby w pobliżu drabiny nie znajdowały się pozostawione maszyny, urządzenia, narzędzia czy przedmioty codziennego użytku (np. wiadra) – upadek na nie z wysokości może skończyć się tragicznie;
- robienie regularnych przerw przy długotrwałej pracy na drabinie;
- unikanie zeskakiwania z drabiny, nawet z niedużych wysokości.
Dobre praktyki używania drabin:
- Zabezpieczanie drabiny przed dziećmi. Dotyczy to m.in. drabiny prowadzącej na silos – w przypadku braku zabezpieczenia fabrycznego należy zdemontować drabinę lub jej dolny element.
- Przy ustawianiu drabiny przed drzwiami, które mogą zostać nagle otwarte, zamknąć je na klucz od strony drabiny.
- Używanie drabiny do zejścia z przyczepy po ułożeniu na niej materiałów przestrzennych, (np. kostek słomy).
Kategorycznie nie wolno:
- używać drabiny niezgodnie z przeznaczeniem;
- stosować drabiny uszkodzonej lub wykonanej z nieodpowiednich materiałów (np. resztek tartacznych);
- ustawiać drabiny na nierównym, śliskim lub ruchomym podłożu;
- używać drabiny rozstawnej jako przystawnej;
- stosować drabiny jako drogi stałego transportu, a także do przenoszenia ciężarów o masie powyżej 10 kg;
- opierać drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, obiekty lekkie lub wywrotne albo o stosy materiałów, które nie zapewniają stabilności;
- ustawiać drabiny w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych urządzeń, w sposób stwarzający zagrożenie dla użytkowników drabin;
- wykonywać prac w bezpośrednim sąsiedztwie napowietrznej linii energetycznej;
- wchodzić i schodzić plecami do drabiny;
- przerabiać i naprawiać drabin we własnym zakresie oraz malować drabin drewnianych.
Do pracy na drabinie należy zakładać mocne obuwie ze starannie oczyszczoną podeszwą antypoślizgową. Poły bluzy roboczej i mankiety powinny być zapięte. Przy niektórych czynnościach trzeba używać rękawic roboczych i kasku ochronnego.
 |
Andrzej Siennicki
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|