KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Rośliny pastewne na nasiona - koszty i opłacalność uprawy

Opublikowano 02.10.2019 r.
Uprawa roślin pastewnych na nasiona charakteryzuje się sporym potencjałem opłacalności, ale też wymaga od rolnika wielu umiejętności i specjalistycznej wiedzy. Najczęściej uprawiane gatunki to: koniczyna czerwona, lucerna, trawy wieloletnie i jednoroczne oraz facelia i kukurydza.

Rośliny pastewne to rośliny uprawiane w gospodarstwie na gruntach ornych z przeznaczeniem na paszę. Należy do nich wiele gatunków jednorocznych i wieloletnich uprawianych na zielonkę, kiszonkę, sianokiszonkę, susz itd. Przeznacza się je do bezpośredniego skarmiania zwierzętami hodowlanymi. W gospodarstwach z produkcją przeżuwaczy stanowią podstawowe źródło pasz własnych, tzw. objętościowych. Mają też zwykle duży udział w strukturze zasiewów.

Dlaczego uprawa na nasiona?

Skąd wzięło się zainteresowanie rolników uprawą tych roślin na nasiona? Można wymienić kilka przyczyn tego zjawiska. Po pierwsze, rolnik sam dojrzewa do tej decyzji, kierując się m.in. stawkami dopłat do uprawy roślin pastewnych, kosztami uprawy, potencjalną ceną za wyprodukowane nasiona. Po drugie, z propozycją kontraktacji nasion wychodzą do rolników firmy sprzedające nasiona traw czy motylkowych drobnonasiennych, wychodząc z założenia, że mają oni niezbędny zasób wiedzy z tej dziedziny. Po trzecie, z uwagi na okresowe nadwyżki zebranych pasz już w pierwszym pokosie i pełne pokrycie bilansu pasz w gospodarstwie już po zbiorze pierwszego pokosu. W gospodarstwach bezinwentarzowych, poza aspektem finansowym, o decyzji zwykle przesądza dążenie do ekstensyfikacji produkcji i redukcji nakładów na orkę, uprawę i nawożenie, a najczęściej niedobór kapitału obrotowego i dążenie do utrzymania żyzności gleby w dłuższej perspektywie czasowej.

Niewielkie koszty

Które rośliny pastewne z przeznaczeniem na nasiona są najczęściej wybierane przez rolników?

Z moich obserwacji wynika, że są to: koniczyna czerwona, lucerna, trawy wieloletnie i jednoroczne oraz sporadycznie facelia i kukurydza.

Średnie koszty i opłacalność uprawy trzech podstawowych roślin pastewnych w tym roku kształtowały się następująco: tabela. Przedstawione wielkości kosztów odnoszą się do uprawy w tzw. siewie czystym. W praktyce najczęściej spotykanym sposobem uprawy jest siew w roślinę ochronną i w tym przypadku koszt uprawy i nawożenia należałoby zredukować o 50%. Należy również nadmienić, że w dobrze prowadzonej plantacji roślin pastewnych uprawa taka może być użytkowana przez 2 lata, co pozwala zredukować te koszty o dalsze 17%. W przeliczeniu na rok użytkowania stają się wówczas naprawdę niewielkie, w porównaniu nawet do najbardziej ekstensywnych upraw.

Błędy w uprawie a opłacalność

Jednocześnie nasuwa się pytanie: jakie błędy w uprawie roślin pastewnych bezpośrednio rzutujące na opłacalność tej uprawy popełniają rolnicy?

Należy tu wymienić:  

  • stosowanie obornika lub uprawa roślin silnie zachwaszczających glebę w roku poprzedzającym uprawę,
  • wysiew roślin na polu (stanowisku), na którym występują chwasty wieloletnie, bądź zaniechanie zwalczania tych chwastów,
  • niestosowanie zabiegów uprawowych (bronowania) na wiosnę w drugim lub trzecim roku uprawy,
  • brak lub niewłaściwe zwalczanie szkodników i chorób (pędrusia koniczynowego, paciornicy lucernianki, ozdobnika lucernowca, mszyc itd.),
  • nieuregulowanie pH gleby i niestosowanie nawożenia Ca, Mg i B,
  • nadmiar azotu w glebie (dotyczy koniczyny i lucerny),
  • niewłaściwe ustawienie kombajnu do zbioru nasion. 

Średnie koszty i opłacalność uprawy trzech podstawowych roślin pastewnych w 2019 roku

Wyszczególnienie

 

Koniczyna

 

Lucerna

 

Trawa

 

Nasiona (zł/ha)

 

165

 

189

 

174

 

Nawozy (zł/ha)

 

905

 

843

 

748

 

Uprawa i pielęgnacja (zł/ha)

 

789

 

892

 

1021

 

Koszty zbioru zielonki (zł/ha)

 

317

 

385

 

453

 

Koszty zbioru nasion (zł/ha)

 

405

 

384

 

447

 

RAZEM (zł/ha)

 

2581

 

2693

 

2843

 

Średni plon nasion (dt z ha)*

 

2,86

 

4,45

 

6,61

 

Cena (zł za kg)*

 

6,15

 

4,92

 

4,49

 

Wartość dopłat (zł/ha)

 

1362,71

 

1362,71

 

924

 

Średni wskaźnik opłacalności ze sprzedaży zielonki i nasion (%)

 

121

 

132

 

137

 

 

* - dane własne, zebrane z terenu 3 gmin powiatów chełmskiego i krasnostawskiego

 

kontakt1.jpg
Józef Piszczek
Artykuł opracowany we współpracy z Lubelskim Orodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli

Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO