Choroby grzybowe zbóż - jak zwalczać fuzariozę kłosów?
Wzrost temperatury oraz wysoka wilgotność powietrza i gleby (na co wpływ mają częste opady deszczu) – to warunki sprzyjające większości chorób grzybowych zbóż. Rozwój patogenów na liściu flagowym i podflagowym, a także obecność zarodników grzybów w powietrzu lub na tym samym gatunku zbóż znajdującym się na sąsiednim polu – to poważne zagrożenia dla kłosów.
Fuzarioza kłosów
Jedną z głównych chorób zbóż jest fuzarioza kłosów, która powoduje duże straty ilościowe, ale jej szkodliwość najbardziej dotyka jakości ziarna. Wywołuje ją kilka grzybów z rodzaju Fusarium spp.
Fuzarioza kłosów należy do dużej grupy chorób nazywanych fuzariozami. Porażają one rośliny w bardzo różnych okresach ich rozwoju, zagrażają zarówno zbożom, jak i innym towarzyszącym im przez cały sezon wegetacyjny gatunkom. Z fuzariozą w uprawie zbóż spotykamy się od momentu, gdy kiełkują one i wschodzą (fuzyjna zgorzel siewek), rozwijają źdźbła (fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni) i wydają liście (fuzarioza liści). Najczęściej atakuje pszenicę twardą i pszenicę zwyczajną, ale także uprawy pszenżyta, żyta, jęczmienia i owsa.
Mimo że szkodliwość fuzariozy kłosów jest znana, w metodykach integrowanej ochrony zbóż nie znajdziemy progów szkodliwości tej choroby.
Z metod agrotechnicznych największe znaczenie w jej zapobieganiu ma płodozmian, w którym najistotniejsze jest zachowanie odpowiedniej przerwy między uprawą pszenicy i jęczmienia oraz unikanie monokultury tych gatunków. Ważna jest agrotechnika i dokładne przyorywanie resztek pożniwnych. Chorobę ogranicza zbilansowane nawożenie zbóż, staranne czyszczenie i zaprawianie materiału siewnego. Znaczący jest też dobór odmian o wyższej odporności na fuzariozę kłosów.
Z zabiegów chemicznych istotne w technologii uprawy zbóż jest ich skracanie zapobiegające wyleganiu, które jest jedną z przyczyn wspomagających infekcję grzybów Fusarium. Jeżeli stwierdzimy w łanie objawy fuzariozy kłosów, niezbędny jest zabieg fungicydowy. Ma on pomóc w uzyskaniu takiego plonu, który zagwarantowałby zysk.
Wybrane środki ochrony roślin do zwalczania fuzariozy kłosów
|
Nazwa środka ochrony roślin |
Substancja czynna |
Uprawa |
Dawkowanie |
|
Arbiter 520 EC |
prochloraz tebukonazol proquinazid |
pszenżyto ozime |
0,75-1,25 l/ha |
|
Artea 330 EC |
cyprokonazol propikonazol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare żyto |
0,5 l/ha |
|
Amistar 250 SC |
azoksystrobina |
pszenica ozima pszenica jara |
0,8-1,0 l/ha |
|
Amistar 250 SC + Artea 330 EC |
azoksystrobina cyprokonazol propikonazol |
pszenica ozima pszenica jara jęczmień ozimy jęczmień jary pszenżyto ozime pszenżyto jare |
0,6 l/ha + 0,4 l/ha |
|
Dedal 497 SC |
tiofanat metylowy epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime jęczmień jary |
0,6 l/ha |
|
Duett Star 334 SE |
fenpropimorf epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime żyto jęczmień ozimy pszenica jara jęczmień jary |
1,0 l/ha |
|
Duett Ultra 497 SC |
tiofanat metylowy epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime jęczmień jary |
0,6 l/ha |
|
Dubler Mega 497 SC |
tiofanat metylowy epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime jęczmień jary |
0,6 l/ha |
|
Dultreks – Pro 497 SC |
tiofanat metylowy epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime jęczmień jary |
0,6 l/ha |
|
Falcon 460 EC |
spiroksamina tebukonazol triadimenol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare |
0,6 l/ha |
|
Intizam 497 SC |
tiofanat metylowy epoksykonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime jęczmień jary |
0,6 l/ha |
|
Juwel TT 483 SE |
epoksykonazol krezoksym metylu fenpropimorf |
pszenica ozima pszenżyto ozime żyto jęczmień jary |
1,2-1,5 l/ha |
|
Orius Extra 250 EW |
tebukonazol |
pszenica ozima |
1,0 l/ha |
|
Osiris 65 EC |
epoksykonazol metkonazol |
pszenica ozima pszenżyto ozime |
1,5-2,5 l/ha |
|
Plexeo 60 EC |
metkonazol |
pszenica ozima pszenica jara |
1,2-1,5 l/ha |
|
Profuso |
protiokonazol tebukonazol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare jęczmień ozimy jęczmień jary żyto |
0,75-1 l/ha |
|
Prosaro 250 EC |
protiokonazol tebukonazol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare jęczmień ozimy jęczmień jary żyto |
0,75-1 l/ha |
|
Respekto 125 SC
Respekto 125 SC + Sparta 250 EW
Respekto 125 SC + Riza 250 EW |
epoksykonazol
epoksykonazol
epoksykonazol |
pszenica ozima
pszenica ozima
pszenica ozima
|
1,0 l/ha
0,75 l/ha + 0,5 l/ha
0,75 l/ha + 0,5 l/ha
|
|
Riza 250 EW |
tebukonazol |
pszenica ozima jęczmień jary |
1,0 l/ha
|
|
Rubric 125 SC
Rubric 125 SC + Sparta 250 EW
Rubric 125 SC + Riza 250 EW |
epoksykonazol
epoksykonazol
epoksykonazol
|
pszenica ozima
pszenica ozima
pszenica ozima |
1,0 l/ha
0,75 l/ha + 0,5 l/ha
0,75 l/ha + 0,5 l/ha |
|
Sakura 274 EC |
bromukonazol tebukonazol |
pszenica ozima pszenica jara |
1,2 l/ha |
|
Sokół 460 EC |
spiroksamina tebukonazol triadimenol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare |
0,6 l/ha
|
|
Soligor 425 EC |
spiroksamina tebukonazol protiokonazol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare
jęczmień ozimy jęczmień jary żyto |
0,7-1,0 l/ha
0,6-0,8 l/ha |
|
Tango Star |
fenpropimorf epoksykonazol |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime jęczmień ozimy żyto |
1,0 l/ha |
|
Topsin M 500 SC |
tiofanat metylowy |
pszenica ozima pszenica jara pszenżyto ozime pszenżyto jare jęczmień ozimy jęczmień jary żyto |
1,4 l/ha |
|
Tilt Turbo 575 EC |
fenpropidyna propikonazol |
jęczmień ozimy
żyto jare – tylko w uprawach małoobszarowych |
0,8-1,0 l/ha
0,8-1,0 l/ha |
|
Agnieszka Laszczyk
Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach
|
