Aktinidia – jak uprawiać minikiwi?

Aktinidia, nazywana małym kiwi lub chińskim agrestem, coraz częściej wykorzystywana jest w nasadzeniach naszych ogrodów przydomowych. Jest to roślina mało wymagająca zarazem odporna na szkodniki i choroby. W naszej strefie klimatycznej najczęściej są uprawiane odmiany aktinidii ostrolistnej. Jej owoce nie są tak okazałe jak odmian uprawianych w Chile, USA, Japonii czy Francji. Z jednej rośliny możemy uzyskać od 2 do 10 kilogramów owoców wielkości agrestu, dlatego ma mniejsze zastosowanie na skalę produkcyjną. Jest rośliną dwupienną, należy więc pamiętać, że jedna roślina zawiązuje tylko pąki kwiatowe żeńskie lub tylko pąki męskie. Aby otrzymać plon, musimy co 8 żeńskich umieścić jedną roślinę męską. 

Odmiany żeńskie: Genewa, Rogów, Jumbo, Ken’s Red. Odmiany męskie (nieowocujące): Gibrida M.

Stanowisko uprawy kiwi powinno być ciepłe i słoneczne oraz zapewnić żyzną glebę. Potrzebuje lekkiego i zdrenowanego stanowiska o pH 5 do 6,5. Do sadzenia najlepiej nadają się dwu- lub trzyletnie sadzonki. Po posadzeniu ściółkujemy korą sosny. Jest to roślina wrażliwa na niedobór wody, więc przy jej braku należy zapewnić podlewanie. W drugim roku uprawy należy zasilić rośliny nawozem bogatym w azot. Podajemy 30 g azotu na jedną roślinę w trzech równych dawkach rozpoczynając od kwietnia kończąc w czerwcu. W kolejnych latach zwiększamy dawki nawozów, by osiągnąć 150 g na jedną roślinę w piątym roku uprawy. 

Uprawa kiwi

Nie ma znaczenia czy będziemy uprawiać ją w ogródku przydomowym, czy na plantacjach sadowniczych. Są dwa rodzaje prowadzenia tej rośliny – w literę T lub przy podporach pionowych. Na plantacjach produkcyjnych rośliny aktinidii najczęściej prowadzone są na konstrukcjach w kształcie litery „T” . Zapewnia ona najobfitsze owocowanie. W warunkach amatorskich najłatwiej sadzić je przy drutach rozciągniętych między słupami, przy ścianach czy płotach. Pierwsze 3-4 lata poświęca się na uformowanie roślin, które są długowieczne i mogą rosnąć nawet 50 lat. W pierwszym roku wyprowadza się silny przewodnik. Przed rozpoczęciem wegetacji, bo płacze, przycina się jego wierzchołek 3-5 cm powyżej góry podpór. W drugim roku wybrane, najsilniejsze pędy boczne wyrastające z pędu głównego rozprowadza się na boki podwiązując do drutów. Zimą przycina się ich wierzchołki tak, aby zostało na każdym po 8-12 pąków. Wiosną wyrosną z nich pędy, które w następnym roku będą owocować. Trzeba je rozprowadzić na boki, a ich wierzchołki przyciąć w sierpniu, aby spowodować zawiązanie licznych pąków kwiatowych. Jesienią zbiera się owoce, a zimą wycina od 30 do 70% owocujących pędów, zostawiając u ich podstawy rozgałęzienia, z których wyrosną nowe pędy owocujące. W lecie i zimą każdego roku usuwa się pędy wyrastające z pnia oraz nadmiernie zagęszczające krzew. Cięcie ogranicza nadmierny wzrost i wysilanie się roślin na część wegetatywną, zapewnia przewietrzanie wnętrza rośliny i ułatwia dostęp światła, co sprzyja dojrzewaniu owoców.

Owoce 

Aktinidia zaczyna owocować w czwartym roku po posadzeniu. Zbiór następuje sukcesywnie w miarę dojrzewania owoców. Jest możliwy także zbiór owoców niedojrzałych, które poddawane działaniu etylenu dojrzewają w przechowalni. 

Minikiwi to wspaniałe źródło witaminy C, B i E oraz błonnika. Bogate w wapń powinny być spożywane w dużych ilościach przez dzieci i osoby w podeszłym wieku. Są również bogatym źródłem potasu, magnezu oraz fosforu. Można je jeść na surowo, suszone – jak rodzynki – oraz przyrządzać z nich konfiturę.