Nowy program azotanowy - sprawdź, czy wiesz już o nim wszystko

1) Nie dotyczy gospodarstw, które będą zakładać uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy, późnych warzywach. Dopuszczalna dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach dla zakładanych upraw nie może przekraczać 30 kg N/ha. Należy szczegółowo udokumentować: termin zbioru, datę, rodzaj i dawkę zastosowania nawozu oraz termin siewu jesiennej uprawy.
2) Jeżeli nie można było dokonać zbiorów lub nawożenia z uwagi na niekorzystne warunki pogodowe (np. nadmierne uwilgotnienie gleby), graniczny termin nawożenia przesuwa się do 30 listopada. 
3) Dopuszcza się nawożenie ugoru jesienią przed planowanym zakończeniem odłogowania.

Przechowywanie nawozów naturalnych

Najważniejsze obowiązki w zakresie przechowywania nawozów:
- Pojemność przykrytych zbiorników na płynne nawozy naturalne musi zapewnić 6-miesięczny okres ich przechowania.
- Powierzchnia miejsc przechowywania stałych nawozów naturalnych (np. obornik, pomiot ptasi) musi zapewnić 5-miesięczny okres ich przechowania.
- Rolnik prowadzący produkcję zwierzęcą zobowiązany jest do obliczenia wielkości produkcji nawozów naturalnych (wg zał. nr 6 do Programu) oraz potrzebnej wielkości płyt i zbiorników na odchody zwierzęce (wg zał. nr 4 i 5).
- W przypadku utrzymywania zwierząt gospodarskich na głębokiej ściółce obornik może być przechowywany w budynku inwentarskim o nieprzepuszczalnym podłożu.
- Możliwe jest czasowe (do 6 miesięcy od utworzenia pryzmy) przechowanie obornika na gruncie – pod warunkiem zlokalizowania pryzmy na terenie płaskim (o spadku do 3%), w miejscu niepiaszczystym i niepodmokłym. Lokalizację pryzmy oraz datę złożenia obornika w danym roku na danej działce zaznacza się na mapie lub szkicu działki, które przechowuje się przez 3 lata od dnia zakończenia składowania. Nie wolno składować ponownie obornika na pryzmie w tym samym miejscu przed upływem 3 lat.
- Zabronione jest przez cały rok składowanie pomiotu ptasiego na gruncie.
- Zabronione jest składowanie kiszonek bezpośrednio na gruncie. Kiszonki można przechowywać w silosach, rękawach foliowych, na płytach albo na podkładzie z folii, sieczki, słomy lub innego materiału pochłaniającego odcieki, oraz pod przykryciem foliowym.
- Zabronione jest przechowywanie nawozów naturalnych i kiszonek w odległości mniejszej niż 25 m od linii brzegu wód powierzchniowych, pasa morskiego oraz od studni lub ujęć wód, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej.
- Można przekazać część lub całość wytwarzanych w gospodarstwie nawozów naturalnych innemu rolnikowi lub biogazowni rolniczej. Musi to być udokumentowane na piśmie (umowa). Dokumenty przekazania i przyjęcia nawozów przechowuje się przez 3 lata od sporządzenia. Gospodarstwo przyjmujące nawozy naturalne powinno posiadać odpowiednią powierzchnię lub pojemność do przechowywania ich w sposób bezpieczny dla środowiska.
Terminy dostosowania wielkości płyt i zbiorników:
- do 31.12.2021 roku – podmioty prowadzące chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich w liczbie większej niż 210 DJP, w tym fermy powyżej 40 tys. stanowisk dla drobiu oraz powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub powyżej 750 stanowisk dla macior;
- do 31.12.2024 roku – gospodarstwa z produkcją zwierzęcą mniejszą lub równą 210 DJP.

Przed upływem ww. terminów szczelne zbiorniki mają zapewnić co najmniej 4-miesięczne przechowanie płynnych nawozów naturalnych.

Plan nawożenia azotem

Obowiązek opracowania i stosowania planu nawożenia azotem mają fermy prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 tys. stanowisk oraz chów i hodowlę trzody chlewnej powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior. Podmioty te mają też obowiązek uzyskania opinii o tym planie w okręgowej stacji chemiczno-rolniczej nie później niż do dnia stosowania nawozu oraz doręczenia kopii planu wraz z pozytywną opinią wójtowi lub prezydentowi miasta oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na miejsce stosowania nawozów.

Plan nawożenia muszą posiadać również gospodarstwa, które stosują na swoich polach nawozy naturalne nabyte w wyżej wymienionych fermach lub u importera (nawet jeśli same ich nie wytwarzają).

Plan nawożenia azotem opracowują także (bez obowiązku opiniowania i przedkładania kopii w urzędach) gospodarstwa powyżej 100 ha użytków rolnych lub prowadzący uprawy intensywne według zał. nr 7 do Programu (m.in. pszenica, rzepak, kukurydza, burak) na gruntach ornych na powierzchni powyżej 50 ha lub utrzymujący obsadę zwierząt większą niż 60 DJP według stanu średniorocznego. Przy opracowaniu planu należy uwzględnić sposób obliczenia dawki nawozów azotowych mineralnych określony w załączniku nr 8. Plan nawożenia azotem opracowuje się dla każdej działki rolnej i przechowuje w gospodarstwie rolnym przez 3 lata od dnia zakończenia nawożenia wykonanego na podstawie tego planu.

Dokumentacja

Gospodarstwa o powierzchni co najmniej 10 ha UR oraz utrzymujące co najmniej 10 DJP zwierząt gospodarskich zobowiązane są do posiadania planu nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu, obliczenia wielkości płyt i zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych (jeśli jest produkcja zwierzęca) oraz do prowadzenia ewidencji nawożenia azotem. 
Ewidencja nawożenia azotem zawiera następujące dane: data zastosowania nawozu, rodzaj uprawy (gatunek roślin) i jej powierzchnia, na której zastosowano nawóz, rodzaj nawozu i zawartość w nim azotu, zastosowana dawka nawozu (azotu), termin przyorania nawozu naturalnego (także terminy zbioru i siewu jesiennego upraw w przypadku wydłużenia terminu stosowania nawozów). Ewidencję można prowadzić w postaci papierowej (zapisy własne, arkusze, dzienniki, książka nawozowa) lub w formie elektronicznej.

Dokumenty należy przechowywać przez 3 lata od dnia zakończenia nawożenia wykonanego na podstawie planu nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu.