KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Nawożenie dolistne - kiedy dokarmić rośliny?

Opublikowano 07.04.2019 r.
Rośliny odżywiają się głównie za pomocą systemu korzeniowego. Jednak w niektórych okresach rozwoju pobieranie składników pokarmowych przez korzenie jest niewystarczające (np. w fazie krzewienia i strzelania w źdźbło u zbóż) lub utrudnione (przy niedoborach wody, zbyt niskich temperaturach, nieprawidłowym odczynie gleby). W takich sytuacjach można pomóc roślinom, dokarmiając dolistnie. 

Dobre zaopatrzenie roślin od początkowych faz rozwoju decyduje o plonie. Dlatego składniki pokarmowe stosowane są doglebowo i z pewnym wyprzedzeniem, co jest dawno sprawdzonym sposobem nawożenia. Natomiast dokarmianie dolistne jest skutecznym sposobem szybkiego uzupełnienia składników pokarmowych.

Na pobieranie nawozów przez liście mają wpływ następujące czynniki:
- agrotechnika – regulowanie odczynu gleby, podstawowe nawożenie doglebowe;
- roślina – gatunek, wiek (młode liście i łodygi lepiej pobierają składniki, zboża najwięcej nawozów pobierają do początku strzelania w źdźbło);
- warunki pogodowe – wilgotność powietrza, wilgotność gleby, nasłonecznienie, temperatura (opryski wykonywać np. wcześnie rano);
- zdolność składników do przenikania przez liść – najszybciej przenikają azot, potas, magnez, sód                                    i mangan, wolniej siarka, a jeszcze wolniej wapń i fosfor; pomimo zróżnicowanego tempa przenikania, składniki te są od kilku do kilkunastu razy szybciej pobierane niż przy nawożeniu doglebowym;
- forma składnika pokarmowego – większość mikroelementów najlepiej stosować w formie chelatowej, siarczanowej lub amidowej;
- dodatek mocznika – mocznik w roztworze powoduje lepsze uwodnienie, a więc większą przepuszczalność naskórka roślin (kutykuli), co zwiększa pobieranie składników pokarmowych i poprawia działanie pestycydów; zbyt mocne działanie mocznika z herbicydami i regulatorami wzrostu może być szkodliwe dla roślin uprawnych, dlatego z tymi pestycydami dokarmianie dolistne należy stosować ostrożnie, zgodnie z instrukcją na opakowaniu;
- zabieg ochronny – stężenie roztworu dostosowane do gatunku i fazy rozwojowej roślin, stosowanie substancji powierzchniowo czynnych, oprysk drobnokroplisty, w miarę możliwości stosowanie mieszaniny roztworu (np. mocznik, siarczan magnezu i/lub nawóz mikroelementowy oraz pestycyd) przygotowanego na krótko przed zabiegiem. 

Dobrze odżywiona, zdrowa roślina pobiera składniki pokarmowe szybciej i skuteczniej. Roślina zwiędnięta lub chora, broniąc się przed dalszą utratą wody lub infekcją, zagęszcza strukturę naskórka, zasklepia się, co ogranicza możliwość przenikania nawozów dolistnych. Częściowo skuteczną i jedyną znaną metodą zwiększenia możliwości pobierania składników w takiej sytuacji jest stosowanie w roztworze dodatku mocznika. 

Znaczenie mikroelementów w rolnictwie wzrasta wraz z jego intensyfikacją. Stopniowy wzrost plonów roślin uprawnych powoduje pobieranie z gleby coraz większej ilości składników pokarmowych, w tym mikroelementów. Dotychczas przyjęte systemy nawożenia oraz rozwijający się przemysł chemiczny dostarczają rolnictwu coraz bardziej skoncentrowanych mineralnych nawozów makroelementowych, a ich systematyczne stosowanie stopniowo prowadzi do wyczerpywania gleby z zapasu mikroelementów. W rolnictwie opartym na naturalnym obiegu składników pokarmowych, gdy podstawowym źródłem uzupełniania składników pokarmowych w glebie jest obornik (zawierający również mikroelementy), następuje proporcjonalne uzupełnianie wszystkich elementów niezbędnych dla roślin. Wraz z intensyfikacją rolnictwa rola obornika w żywieniu roślin jest coraz mniejsza, na korzyść dużych dawek skoncentrowanych nawozów makroelementowych, dlatego też pojawia się potencjalne niebezpieczeństwo zbyt jednostronnego żywienia roślin.

Technologia dolistnego dokarmiania zbóż wodnymi roztworami mocznika, nawozów mikroelementowych i siarczanu magnezu wkomponowanych w system ochrony roślin

 

Kolejność oprysków

Termin dokarmiania

Dawka mocznika, kg/ha (300 l/ha cieczy użytkowej)

Dodatek

System ochrony roślin

nawozów dolistnych

siarczanu magnezu

1

Początek krzewienia

40

5

herbicydy

2

Koniec krzewienia

32

tak

herbicydy, retardanty

3

Początek strzelania w źdźbło – pierwsze kolanko

22

tak

fungicydy

4

Pełnia strzelania w źdźbło do kłoszenia

16

5

fungicydy, insektycydy

5

Po kwitnieniu

10

fungicydy, insektycydy

 

Razem mocznik

120

 

 

 

 

Razem azot

55

 

 

 

 
Technologia dolistnego dokarmiania rzepaku ozimego roztworami mocznika, nawozów mikroelementowych i siarczanu magnezu wkomponowanych w system ochrony roślin
 

Kolejność oprysków

Termin dokarmiania

Dawka mocznika, kg/ha (300 l/ha cieczy użytkowej)

Dodatek

System ochrony roślin

nawozów dolistnych

siarczanu magnezu

1

Po rozpoczęciu wegetacji wiosennej

24

tak

5%

herbicydy, insektycydy

2

7–10 dni po pierwszym oprysku

24

5%

insektycydy

3

Faza zwartego pąka

24

tak

insektycydy

 

Razem mocznik

72

 

 

 

 

Razem azot

33

 

 

 

 
Technologia dolistnego dokarmiania buraka cukrowego (300 l/ha cieczy użytkowej)
 

Kolejność oprysków

Termin dokarmiania

Zalecane stężenie mocznika, %

Dawka mocznika, kg/ha

Dodatek

nawozów dolistnych

siarczanu magnezu

1

4 pary liści

9

9

tak

2

7 dni po pierwszym oprysku

3

9

5%

3

7 dni po drugim oprysku

9

9

5%

4

Przed zwarciem rzędów

3

9

tak

 

Razem

 

36

 

 

 
Technologia dolistnego dokarmiania ziemniaków (300 l/ha cieczy użytkowej)
 

Kolejność oprysków

Termin dokarmiania

Zalecane stężenie mocznika, %

Dawka mocznika, kg/ha

Dodatek

nawozów dolistnych

siarczanu magnezu

1

Wytworzenie pędów bocznych krzaka

3

9

5%

2

7 dni po pierwszym oprysku

9

9

tak

3

Początek zwierania rzędów

3

9

5%

4

Przed kwitnieniem

3

9

tak

 

Razem

 

36

 

 

 
 

 

 

kontakt1.jpg
Andrzej Skurzyński
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO