Nawożenie dolistne - kiedy dokarmić rośliny?

Dobre zaopatrzenie roślin od początkowych faz rozwoju decyduje o plonie. Dlatego składniki pokarmowe stosowane są doglebowo i z pewnym wyprzedzeniem, co jest dawno sprawdzonym sposobem nawożenia. Natomiast dokarmianie dolistne jest skutecznym sposobem szybkiego uzupełnienia składników pokarmowych.
Na pobieranie nawozów przez liście mają wpływ następujące czynniki:
- agrotechnika – regulowanie odczynu gleby, podstawowe nawożenie doglebowe;
- roślina – gatunek, wiek (młode liście i łodygi lepiej pobierają składniki, zboża najwięcej nawozów pobierają do początku strzelania w źdźbło);
- warunki pogodowe – wilgotność powietrza, wilgotność gleby, nasłonecznienie, temperatura (opryski wykonywać np. wcześnie rano);
- zdolność składników do przenikania przez liść – najszybciej przenikają azot, potas, magnez, sód i mangan, wolniej siarka, a jeszcze wolniej wapń i fosfor; pomimo zróżnicowanego tempa przenikania, składniki te są od kilku do kilkunastu razy szybciej pobierane niż przy nawożeniu doglebowym;
- forma składnika pokarmowego – większość mikroelementów najlepiej stosować w formie chelatowej, siarczanowej lub amidowej;
- dodatek mocznika – mocznik w roztworze powoduje lepsze uwodnienie, a więc większą przepuszczalność naskórka roślin (kutykuli), co zwiększa pobieranie składników pokarmowych i poprawia działanie pestycydów; zbyt mocne działanie mocznika z herbicydami i regulatorami wzrostu może być szkodliwe dla roślin uprawnych, dlatego z tymi pestycydami dokarmianie dolistne należy stosować ostrożnie, zgodnie z instrukcją na opakowaniu;
- zabieg ochronny – stężenie roztworu dostosowane do gatunku i fazy rozwojowej roślin, stosowanie substancji powierzchniowo czynnych, oprysk drobnokroplisty, w miarę możliwości stosowanie mieszaniny roztworu (np. mocznik, siarczan magnezu i/lub nawóz mikroelementowy oraz pestycyd) przygotowanego na krótko przed zabiegiem.
Dobrze odżywiona, zdrowa roślina pobiera składniki pokarmowe szybciej i skuteczniej. Roślina zwiędnięta lub chora, broniąc się przed dalszą utratą wody lub infekcją, zagęszcza strukturę naskórka, zasklepia się, co ogranicza możliwość przenikania nawozów dolistnych. Częściowo skuteczną i jedyną znaną metodą zwiększenia możliwości pobierania składników w takiej sytuacji jest stosowanie w roztworze dodatku mocznika.
Znaczenie mikroelementów w rolnictwie wzrasta wraz z jego intensyfikacją. Stopniowy wzrost plonów roślin uprawnych powoduje pobieranie z gleby coraz większej ilości składników pokarmowych, w tym mikroelementów. Dotychczas przyjęte systemy nawożenia oraz rozwijający się przemysł chemiczny dostarczają rolnictwu coraz bardziej skoncentrowanych mineralnych nawozów makroelementowych, a ich systematyczne stosowanie stopniowo prowadzi do wyczerpywania gleby z zapasu mikroelementów. W rolnictwie opartym na naturalnym obiegu składników pokarmowych, gdy podstawowym źródłem uzupełniania składników pokarmowych w glebie jest obornik (zawierający również mikroelementy), następuje proporcjonalne uzupełnianie wszystkich elementów niezbędnych dla roślin. Wraz z intensyfikacją rolnictwa rola obornika w żywieniu roślin jest coraz mniejsza, na korzyść dużych dawek skoncentrowanych nawozów makroelementowych, dlatego też pojawia się potencjalne niebezpieczeństwo zbyt jednostronnego żywienia roślin.
Technologia dolistnego dokarmiania zbóż wodnymi roztworami mocznika, nawozów mikroelementowych i siarczanu magnezu wkomponowanych w system ochrony roślin
Kolejność oprysków |
Termin dokarmiania |
Dawka mocznika, kg/ha (300 l/ha cieczy użytkowej) |
Dodatek |
System ochrony roślin |
|
nawozów dolistnych |
siarczanu magnezu |
||||
1 |
Początek krzewienia |
40 |
– |
5 |
herbicydy |
2 |
Koniec krzewienia |
32 |
tak |
– |
herbicydy, retardanty |
3 |
Początek strzelania w źdźbło – pierwsze kolanko |
22 |
tak |
– |
fungicydy |
4 |
Pełnia strzelania w źdźbło do kłoszenia |
16 |
– |
5 |
fungicydy, insektycydy |
5 |
Po kwitnieniu |
10 |
– |
– |
fungicydy, insektycydy |
|
Razem mocznik |
120 |
|
|
|
|
Razem azot |
55 |
|
|
|
Kolejność oprysków |
Termin dokarmiania |
Dawka mocznika, kg/ha (300 l/ha cieczy użytkowej) |
Dodatek |
System ochrony roślin |
|
nawozów dolistnych |
siarczanu magnezu |
||||
1 |
Po rozpoczęciu wegetacji wiosennej |
24 |
tak |
5% |
herbicydy, insektycydy |
2 |
7–10 dni po pierwszym oprysku |
24 |
5% |
– |
insektycydy |
3 |
Faza zwartego pąka |
24 |
tak |
– |
insektycydy |
|
Razem mocznik |
72 |
|
|
|
|
Razem azot |
33 |
|
|
|
Kolejność oprysków |
Termin dokarmiania |
Zalecane stężenie mocznika, % |
Dawka mocznika, kg/ha |
Dodatek |
|
nawozów dolistnych |
siarczanu magnezu |
||||
1 |
4 pary liści |
9 |
9 |
tak |
– |
2 |
7 dni po pierwszym oprysku |
3 |
9 |
– |
5% |
3 |
7 dni po drugim oprysku |
9 |
9 |
– |
5% |
4 |
Przed zwarciem rzędów |
3 |
9 |
tak |
– |
|
Razem |
|
36 |
|
|
Kolejność oprysków |
Termin dokarmiania |
Zalecane stężenie mocznika, % |
Dawka mocznika, kg/ha |
Dodatek |
|
nawozów dolistnych |
siarczanu magnezu |
||||
1 |
Wytworzenie pędów bocznych krzaka |
3 |
9 |
– |
5% |
2 |
7 dni po pierwszym oprysku |
9 |
9 |
tak |
– |
3 |
Początek zwierania rzędów |
3 |
9 |
– |
5% |
4 |
Przed kwitnieniem |
3 |
9 |
tak |
– |
|
Razem |
|
36 |
|
|
![]() |
Andrzej Skurzyński
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|