Rasy zachowawcze bydła - czy warto hodować?

Rasy rodzime krów mogą być ciekawą atrakcją w gospodarstwie agroturystycznym. Hodowcy, dzięki wsparciu unijnemu, otrzymują dopłaty do ras zachowawczych. Płatność przyznawana jest do samic następujących ras bydła: Białogrzbieta (BG), Polska czarno-biała (ZB), Polska czerwona (RP), Polska czerwono-biała (ZR).

Dopłaty do hodowli ras rodzimych są realizowane w ramach pakietu 7 „Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie”. Uczestnictwo w programie przynosi zyski, a płatność przyznawana jest na 5 lat. Warto jednak wziąć pod uwagę, że stawki dopłat zależą od gatunku i rasy hodowanych zwierząt.

Termin kwalifikacji

Termin kwalifikacji stad i krów do programów ochrony upływa 15 marca w roku, w którym hodowca planuje ubiegać się o dofinansowanie. Na „Oświadczeniu-Wykazie” krów należy zaznaczyć kwadracik, do którego PROW będzie składany wniosek, oraz wpisać krowy, które będą zgłaszane do Agencji. Stawka dopłat do krów wynosi 1600 zł za sztukę. Wymagana jest minimalna liczba sztuk zgłoszonych do płatności - krów tej samej rasy powinno być 4.

Rolnicy, którzy dobrowolnie zdecydują się na zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w zakresie pakietu 7 „Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie”, otrzymają dopłaty do lokalnych ras odpowiednich gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem, objętych programem ochrony zasobów genetycznych. Płatności przyznawane są przez 5 lat. Przez cały okres zobowiązania należy spełniać m.in. obowiązek zachowania wszystkich trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo, stanowiących ostoje przyrody. Rolnicy, którzy chcieliby przystąpić do tego pakietu, muszą posiadać plan działalności rolnośrodowiskowej sporządzony przez uprawnionego do tego doradcę.

Bank genów

Rasy lokalne bydła przyczyniają się zachowania bioróżnorodności. Są one objęte programem ochrony zasobów genetycznych. Nasz kraj jest sygnatariuszem światowego programu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Hodowcy chcący uczestniczyć w programie muszą spełnić określone warunki. Mają obowiązek realizacji programu hodowlanego ochrony zasobów genetycznych, wpisu krów do księgi hodowlanej bydła danej rasy, objęcia stada kontrolą użytkowości mlecznej oraz prowadzenia dokumentacji hodowlanej. Stado powinno posiadać 4 krowy danej rasy uczestniczącej w programie. Hodowca musi inseminować swoje krowy nasieniem buhajów wskazanych przez prowadzącego księgę. 

W oparciu o hodowlę bydła tych ras możliwe jest pozyskiwanie bardzo dobrej jakości mleka i wołowiny. Hodowla zachowawcza prowadzona jest w gospodarstwach produkujących zdrową i wysokiej jakości żywność w warunkach ekstensywnych. Bardzo ważne jest odtworzenie autochtonicznych ras zwierząt i zachowanie ich genetycznego potencjału. Dużą rolę odgrywają tu cechy przystosowawcze, które zostały zatracone w czasie intensywnej selekcji na cechy produkcyjne. Bydło prymitywne charakteryzuje się wysoką płodnością, długowiecznością, doskonałym przystosowaniem się do trudnych warunków środowiska, niewybrednością w doborze pasz. Krowy ras zachowawczych bardzo szybko regenerują utracona kondycję w czasie niedoborów paszowych. 

Jak na obrazku

Rasy zachowawcze są bardzo ważnym elementem wiejskiego krajobrazu, stanowią świadectwo polskiej hodowli. Ustosunkowując się do przyszłości hodowli tych ras, należy zwrócić uwagę, iż produkują one zdrową żywność. 
 

W tabeli przedstawiono liczebność stad krów ras zachowawczych na przestrzeni lat: białogrzbietej, czarno-białej, polskiej czerwonej, polskiej czerwono-białej. Zestawienie pozwala ocenić zainteresowanie rasami zachowawczymi wśród hodowców. 

Liczebność stad krów ras zachowawczych na przestrzeni lat 

Źródło: http://bydlo.bioroznorodnosc.izoo.krakow.pl/liczebnosc

dr inż. Katarzyna Gajownik-Łazuga Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj