KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Niedobór składników pokarmowych u roślin – jak rozpoznać?

Opublikowano 28.01.2020 r.
Niedobory składników pokarmowych u roślin to zmora niejednego plantatora. Potrafią zaskakiwać w najmniej spodziewanym momencie i bywają trudne do rozpoznania. Jak więc samodzielnie określać objawy niedoborów u roślin i w jaki sposób skutecznie zwalczać niedobory u roślin?

Stresy związane z minerałami identyfikuje dokładny, regularny monitoring upraw. Niedobory składników pokarmowych u roślin nie wywołują czasem bezpośrednich objawów, co stwarza trudności w diagnozie. Normalne procesy fizjologiczne w roślinach zostają wtedy zachwiane, z nadmiarem jednych minerałów i brakiem innych, co wywołuje trudne do rozpoznania objawy pośrednie. Wizualna kontrola i ocena stresu składników odżywczych powinna być więc stosowana tylko, jako uzupełnienie innych technik diagnostycznych, z których najskuteczniejszą jest analiza laboratoryjna składu gleby i roślin. Należy też mieć na uwadze nadmiar minerału oraz tzw. ukryty głód, gdy mimo niedoboru danego składnika, rośliny nie wykazują żadnych objawów.

Ogólne objawy niedoborów u roślin to:
    1. całkowita awaria rośliny;
    2. ciężkie zahamowanie wzrostu;
    3. specyficzne objawy na liściach, pojawiające się w różnych porach roku;
    4. nieprawidłowości wewnętrzne, jak np. zatykanie tkanek przewodzących;
    5. opóźniona lub nienormalna dojrzałość;
    6. oczywiste różnice w plonach, z objawami lub bez objawów na liściach i innych organach roślin;
    7. różnice w plonach, wykrywane tylko doświadczalnie;
    8. niska jakość upraw, w tym różnice w zawartości białka, oleju lub skrobi;
    9. zła jakość przechowywania.

Niedobory u roślin – uogólniony wzrokowy schemat rozpoznawania:

Składnik

Objawy wzrokowe

niedobór

nadmiar

Azot (N)

jasnozielone liście i całe rośliny, ze starszymi liśćmi zmieniającymi kolor na żółty; liście ostatecznie brązowieją i zamierają; powolny wzrost roślin, słabe krzewienie i ich karłowacenie; zbyt wczesne dojrzewanie

ciemnozielony kolor roślin; bujny i soczysty nowy przyrost; podatność na choroby i szkodniki owadzie; łatwe więdnięcie z powodu suszy; opadanie kwiatów, kwitnienie na pusto i brak owoców

Toksyczność nadmiaru azotu amonowego (NH4-N)

niedobór węglowodanów i ograniczony wzrost roślin; uszkodzenia na łodygach, zwijanie się liści i rozpad tkanki przewodzącej u podstawy łodygi; więdnięcie i gnicie roślin i owoców; mogą też wystąpić objawy niedoboru Mg

Fosfor (P)

powolny i karłowaty wzrost roślin, fioletowe zabarwienie, szczególnie na spodzie starszych liści

nadmiar P nie wpływa bezpośrednio na rośliny, lecz może objawiać się niedoborem Zn, Fe, Mn i czasem Ca

Potas (K)

spalone krawędzie starszych liści; łatwe więdnięcie i wrażliwość na choroby; osłabiona produkcja i słaba jakość owoców i nasion

objawy niedoboru Mg i często Ca

Wapń (Ca)

stożki wzrostu korzeni i pędów liści brązowieją i zamierają; sklejanie i postrzępienie krawędzi młodych liści; zgnilizna owoców

możliwe objawy niedoboru Mg, a przy dużym nadmiarze też objawy niedoboru K

Magnez (Mg)

żółty kolor z objawami chlorozy (żółknięcie między żyłami) u starszych liści; powolny wzrost roślin; łatwe zarażanie chorobami

brak równowagi w kationach, objawiający się jak niedobór Ca lub K

Siarka (S)

chloroza całej rośliny, z młodszymi liśćmi o barwie od jasnozielonej do żółtej, gdy niedobór pogłębia się; więdnięcie

przedwczesne starzenie się liści

Bor (B)

nieprawidłowy rozwój stożków wzrostu oraz hamowanie ich wzrostu i zamieranie; obumieranie owoców; zmniejszenie wydajności i jakości plonu

brązowienie końcówek liści i obumieranie

Chlor (Cl)

Chloroza młodych liści i łatwe więdniecie całych roślin; łatwe porażanie przez choroby

przedwczesne zażółcenie dolnych liści ze spalaniem krawędzi ich wierzchołków; żółknięcie i łatwe więdniecie liści

Miedź (Cu)

powolny wzrost roślin; odkształcanie młodych liści i zamieranie stożków wzrostu

powolny wzrost roślin; hamowanie rozrostu korzeni

Żelazo (Fe)

intensywna chloroza na młodych liściach, z ewentualnym wybieleniem nowego przyrostu; jasnozielony kolor całej rośliny przy dużym niedoborze Fe

brązowienie liści i drobne brązowe plamy na liściach; bardzo powolny wzrost

Mangan (Mn)

chloroza młodych liści, reszta rośliny pozostaje zielona; ostatecznie też zahamowanie wzrostu

brązowe plamy otoczone strefą chlorotyczną i kręgiem na starszych liściach

Molibden (Mo)

objawy podobne do niedoboru N; starsze i środkowe liście stają się chlorotyczne, niekiedy ich brzegi są zwijane; ograniczony wzrost i tworzenie kwiatów

bardzo rzadkie zjawisko

Cynk (Zn)

górne liście z chlorozą; liście mogą też być małe i zniekształcone w formie rozety

rozwinie się niedobór Fe i jego objawy

 

    • Chloroza – liście i/lub części roślin stają się nienaturalnie żółte; z powodu niedoboru Mn, K, Zn, Fe, Mg, S, N
    • Cętkowanie – powierzchniowe kolorowe plamki powstające z antocyjanin; powodem jest niedobór N, Mg, P, S
    • Martwica tkanek – obumieranie z powodu niedoboru Mg, K, Zn, Ca, Mo

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO