Azot i siarka pod rzepak - jaka dawka startowa?

Wiosenne nawożenie rzepaku – naczelna zasada
Zła dla zimowania zbóż i rzepaku jest zarówno sucha jesień i bezśnieżna zima, jak i mokra jesień i ciepła, łagodna zima. Szczególnie przy deszczowej pogodzie można być wtedy pewnym, że zapasy mineralnych form azotu i siarki będą w glebie niemal wyczerpane. Składniki te są bowiem łatwo wymywane deszczami poza zasięg sytemu korzeniowego roślin, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Natomiast susza utrudnia pobór wody, a wraz z nią i minerałów. Jeszcze przed wiosennym wznowieniem wegetacji należy więc koniecznie uzupełnić te minerałowe niedobory. Obowiązuje bowiem stara zasada, że „to nawozy mają czekać na rzepak, a nie odwrotnie”.
Wiosenne nawożenie rzepaku należy dostosować do kondycji roślin
Nie ma jednej powszechnej zasady nawożenia rzepaku na wiosnę. Okoliczność ta zależy bowiem od kondycji roślin, jaką zyskają po jesieni i zimie. Konieczna jest więc wczesna wiosną porządna lustracja upraw i ustalenie liczby przezimowanych żywo roślin na 1 m2 (liczy się obsadę żywych roślin w kilku losowo wybranych miejscach na polu, oceniając też stan korzeni, szyjki korzeniowej, stożka wzrostu i ulistnienia). W ocenie tej uwzględnić też należy równomierność rozmieszczenia roślin na polu, Dopiero po szczegółowej ocenie stanu i kondycji roślin, ustala się strategię nawożenia, w tym szczególnie w jakiej ilości ma być podany azot i siarka – dawka startowa.
Azot i siarka – dawka startowa – obliczanie
W zestawie 17 makro- i mikroskładników nawozowych niezbędnych rzepakom na wiosnę, najważniejszymi są N i S. Pierwszy z nich azot, to główny pierwiastek plonotwórczy – wpływa na szybkość regeneracji roślin i dynamikę ich wzrostu, a także na wytworzoną ilość biomasy determinującej plon nasion. S i pozostałe minerały są też bardzo ważne dla regeneracji uszkodzeń po zimie i tworzenia właściwego środowiska dla wysokiej efektywności N. Ustalenie dawki startowej N w uprawie rzepaku jest trudne. Jest jednak zasada, że gdy przewidujemy wysokie plony, wtedy dawki N też powinny być odpowiednio duże. Jeśli jednak widoczne są silne uszkodzenia i zamieranie siewek, wtedy nawożenie N musimy ograniczyć. Pierwszą startową dawkę N ustala się wg dwóch metod – test Nmin i metoda bilansowa. W teście Nmin dawkę N szacuje się wg potrzeb pokarmowych rzepaku i zawartości mineralnych form tego składnika w glebie do głęb. 90 cm, co należy ocenić wiosną jeszcze przed wznowieniem wegetacji (w laboratorium). Metoda bilansowa ilość N dostępnego dla roślin wiosną, bada na podstawie kilku głównych czynników determinujących jego zawartość w glebie. Czynniki te są oceniane w ustalonej skali trzypunktowej, a następnie uzyskane wartości są sumowane i poddawane korekcie wg tabel. Rzepak wykazuje również bardzo wysokie wymagania w stosunku do obecności siarki w glebie. Panuje naczelna zasada, że do wytworzenia 1 t nasion, rzepak potrzebuje w granicach 15 do 20 kg mineralnej S. Nawozową dawkę S należy przy tym ustalać w odniesieniu do określonego wcześniej poziomu nawożenia azotem. Właściwy stosunek N:S nie powinien być jednak nigdy mniejszy, niż proporcja 4:1. Oznacza to, że jeśli planowana dawka N zostanie ustalona przykładowo w ilości 200 kg N/ha, to optymalna ilość S nawozowej powinna wtedy wynieść max 50 kg S/ha.
Azot i siarka – dawka startowa – nawożenie
Całkowita obliczona dawka startowa azotu pod rzepak powinna zostać podzielona na dwie mniejsze – pierwsza w ilości do 60% całości, jednak nie więcej jak 100 kg N/ha. Jeśli jednak wiosenna lustracja pól po zimie wykaże, ze stan plantacji jest kiepski i nie rokuje wysokich plonów, wtedy nawożenie zaleca się wykonać jednorazowo. Jeśli chodzi natomiast o siarkę, to warto stosować nawozy kompleksowe z dodatkiem siarki. Jest to szczególnie praktyczne, gdy nie znamy zasobności gleby w ten minerał. Niska zawartość przyswajalnej S jest zwykle obecna w glebach lekkich i ubogich w próchnicę, ponieważ wymywanie siarczanów z takiej ziemi jest bardziej intensywne. Mało S będzie też w glebach pól usytuowanych w dalszej odległości od zakładów przemysłowych i większych aglomeracji miejskich. Siarka, podobnie jak azot, nie jest zatrzymywana przez glebę, więc oba te pierwiastki ulegają niestety łatwemu wymywaniu poza obręb korzeni roślin i stają się dla nich niedostępne. Dlatego S zaleca się stosować na bieżąco, zgodnie z a aktualnym zapotrzebowaniem rzepaku, startowo równocześnie z pierwszą dawką nawozu N, jeszcze przed ruszeniem wegetacji.
![]() |
Redakcja KalendarzRolnikow.pl
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|