UE zakazuje profilaktycznego stosowania antybiotyków w rolnictwie!

Parlament Europejski UE 25 października 2018 r. zatwierdził nowe przepisy zakazujące profilaktycznego stosowania antybiotyków w rolnictwie. Kiedy to prawo zacznie obowiązywać w Polsce?

Antybiotyki w hodowli zwierząt i medycynie stosuje się ogólnie w celach leczniczych. Zabronione jest jednak w UE wykorzystywanie ich dla poprawy kondycji, niwelowania upadków, przyspieszania wzrostu i rozwoju i tym samym maksymalizowania tuczu zwierząt hodowlanych. Dlaczego? Ponieważ uodparnia to szczepy bakteryjne na antybiotyki. Substancje antybiotykowe zawarte w jedzonym potem mięsie od takich zwierząt, przechodzą do ludzkiego ciała. Nadmierne używanie antybiotyków w rolnictwie nadal jednak istnieje na świecie i obecnie usilnie walczy się z tym. Mimo to, w Europie nawet dwie trzecie dostępnych antybiotyków stosuje się właśnie na zwierzętach hodowlanych. Na świecie szacunkowo wartość ta stanowi ok. 73%.

Antybiotyki w rolnictwie polskim

Najwyższa Izba Kontroli w Polsce wykazała ostatnio, że w polskich hodowlach antybiotyki też są nadal powszechne. Stosowanie ich wykryto np. w ok. 70% hodowli zwierząt w woj. lubuskim, które objęto monitoringiem zużycia pasz i wody (największe w hodowlach kurcząt i indyków, ponad 80%). Użycie antybiotyków było tu zawsze uzasadnione koniecznością leczenia.

Jednak NIK zaznaczył, że w naszym kraju luki w nadzorze nad stosowaniem antybiotyków w rolnictwie są nadal zbyt duże, więc „skala i zakres stosowania antybiotyków budzą uzasadnione obawy co do skutków, jakie może to spowodować teraz i w przyszłości”. Ogólnie w Polsce kontrole wykazują, że w latach 2015-2016 wykryto 46% antybiotyków u trzody chlewnej, 82% w przypadku kurcząt i 88% u indyków rzeźnych.

Antybiotyki w hodowli zwierząt są niezbędne w leczeniu chorób

Można je też stosować profilaktycznie (w szczególności u trzody chlewnej i drobiu) dla wyrównania niesprzyjających warunków życia, w których ogniska choroby są powszechne i trudniejsze do kontrolowania, oraz dla zapobiegania zakażeniom (np. we wczesnym odsadzaniu trzody chlewnej). Jednak późniejsza obecność przeciwbakteryjnych pozostałości antybiotykowych w żywności jest negatywna zdrowotnie, a pośrednio i ekonomicznie.

Nadużywanie antybiotyków to coraz poważniejszy problem, bo nawet małe ich dawki długotrwale wchłaniane z żywności, mogą inicjować powstawanie w naszym ciele trudnych do leczenia, lekoopornych szczepów bakteryjnych, reakcji alergicznych, osłabienia odporności itp. Istnieją na to mocne dowody naukowe. Lekooporne bakterie mogą rozprzestrzeniać się, powodując nieskuteczność antybiotyków u nas i u zwierząt.

Antybiotyki w rolnictwie i nowe przepisy UE z 25 października 2018 r.

Stanowisko UE w sprawie antybiotyków na farmach zwierząt hodowlanych jest obecnie zgodne z pozycją Światowej Organizacji Zdrowia WHO, która w zeszłym roku podała wytyczne o stosowaniu antybiotyków w hodowli zwierząt, wzywając do zakończenia profilaktycznych terapii grupowych oraz do surowych ograniczeń użycia niektórych antybiotyków ważnych w medycynie ludzkiej. To nowe prawodawstwo jest bardzo istotne dla bardziej odpowiedzialnego ich używania w rolnictwie. Pozwoli to utrzymać skuteczność tych leków w przyszłości. Leczenie profilaktyczne antybiotykami dla pojedynczych zwierząt będzie nadal dozwolone w wyjątkowych okolicznościach wysokiego ryzyka choroby. Dopuszcza się też zabiegi grupowe w wypadkach, gdy u niektórych zwierząt zdiagnozuje się daną chorobę i istnieje wysokie ryzyko, że może się ona rozprzestrzeniać na inne osobniki, a nie ma żadnych innych, alternatywnych metod jej leczenia. Najsilniej działające antybiotyki mają być ograniczone do stosowania bezwzględnie tylko u ludzi. To nowe prawodawstwo UE jest przełomowe, jednak wejdzie w życie dopiero w 2022 r. Omawianym przepisom sprzeciwia się Wielka Brytania.

Dobre praktyki rolnicze

Wśród hodowców w Europie propaguje się też informacje i zachęca do przyjęcia takich praktyk rolniczych, które stawiają na pierwszym miejscu zdrowie i dobrostan zwierząt, zmniejszając potrzebę rutynowego stosowania antybiotyków – np. udoskonalenia systemów produkcyjnych w formie obniżania gęstości obsady, stosowania bardziej odpornych ras, lepszych systemów wentylacji. Pozwoli to znacznie obniżyć lub nawet całkiem wyeliminować potrzebę stosowania antybiotyków. Na przykład ostatnie dane z Holandii (2016 r.) pokazały, że stosowanie wolniej rozwijających się ras brojlerów, pozwala zużywa
ponad trzy razy mniej antybiotyków, niż w hodowlach z rasami szybko rosnącymi.

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj