KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

Siew rzepaku jarego i ozimego - co należy wiedzieć?

Opublikowano 29.06.2018 r.
W Polsce uprawia się dwie formy rzepaku – jary i ozimy. Obie te formy różni termin siewu i agrotechnika uprawy. Tymczasem jednym z ważniejszych zabiegów agrotechnicznych jest właśnie siew, dlatego trzeba poznać główne zagadnienia z tym związane, szczególnie – jaki ma być właściwy termin siewu i obsada roślin. Siew rzepaku i agrotechnika rzepaku jarego oraz ozimego – co należy wiedzieć?

Siew rzepaku i agrotechnika rzepaku – co należy wykonać przed siewem:

    • wymagania glebowe – rzepak bez względu na to, czy jest jary czy ozimy, zawsze ma bardzo duże wymagania glebowe. Tak wiec gleby pod uprawę rzepaków powinny być próchniczne i żyzne oraz zasobne w wapń, a także posiadać dobre nawilgocenie, jednak nie mogą być przy tym podmokłe. Jako najlepsze dla rzepaków uważa się więc powszechnie gleby należące do kompleksu pszennego bardzo dobrego oraz dobre gleby klasy II-III b bonitacyjnej;

    • wymagania klimatyczne – w zakresie wymagań klimatycznych, za najbardziej korzystne plonotwórczo dla rzepaków uważa się tereny posiadające dużą względną wilgotność powietrza, czego w szczególności wymagają rzepaki formy jarej. Zdecydowanie niekorzystnymi dla rzepaków są natomiast długotrwałe susze, ponieważ zwykle stanowią główny czynnik wywołujący znaczne spadki plonów i rentowności całej produkcji, zwłaszcza, jeśli taka susza ma miejsce w początkowym okresie wzrostu i wegetacji plantacji;

    • przedplony – za najlepsze przedplony dla rzepaku ozimego uważa się następujące motylkowe: groch, koniczyna czerwona, mieszanka koniczyny, lucerny i traw. Jednak należy pamiętać, że przedplony muszą być odpowiednio wcześnie zebrane z pola, a do tego mają również pozostawić po sobie glebę bogato zasobną w minerały. Natomiast dla rzepaku jarego jako najlepsze przedplony stosuje się rośliny pastewne i okopowe, czyli np. facelia, słonecznik pastewny, ziemniaki. Nie należy jednak uprawiać rzepaku po burakach pastewnych, z powodu możliwości łatwego zarażenia mątwikiem buraczanym.

Siew rzepaku jarego i agrotechnika rzepaku jarego

Obowiązuje zasada, że rzepaki jare należy wysiewać w terminie możliwie jak najwcześniejszym, a więc zaraz po rozmarznięciu i obeschnięciu gleby wiosna (najlepiej na początku kwietnia). Niewskazane są nawet najmniejsze opóźnienia, ponieważ każdy dzień zwłoki zwykle skutkuje większym lub mniejszym obniżeniem jakości i ilości plonu. Jak wykazuje przy tym dotychczasowa praktyka rolnicza i badania naukowe – przykładowo spóźnienie się z siewem o około dwa tygodnie, wywołuje jakościowo-ilościowy spadek przyszłego plonu nawet o 25 %. Jeśli natomiast zgodnie z zasadą rzepak jest wysiewany odpowiednio wcześniej, plantator zapewnia wtedy roślinom korzystniejsze warunki glebowe oraz większą zasobność w wodę, dzięki czemu można się na koniec spodziewać większej ilości ładniejszych nasion w plonie. Jeśli natomiast chodzi o właściwą obsadę rzepaku, to należy wiedzieć, że warunkuje ją wiele różnych czynników, w tym przede wszystkim jakość gleby oraz opisany wyżej termin siewu.

Jeśli plantator dysponuje dobrymi warunkami glebowymi, może wtedy planować obsadę 25-40 roślin na 1 m2, przy użyciu 1,2-2,25 kg nasion/ha (MTN wynoszący 5 g). W uprawach intensywnych, jako najefektywniejszą i najbardziej wydajną zaleca się jednak obsadę 40-45 roślin na 1 m2. Przy braku dobrych jakościowo gleb, plantator musi się z kolei liczyć z koniecznością zmniejszenia zagęszczenia rzepaku. W takim wypadku za najkorzystniejsza uznaje się obsadę 80-100 roślin na 1 m2, czyli 4-4,5 kg nasion (przy MTN = 4 – 4,5 g). Bez względu na ostatecznie przyjętą gęstość siewu, nasiona rzepaku wysiewa się zawsze na głębokość 2 cm. Nie należy wysiewać ich płyciej lub głębiej, ponieważ mocno ogranicza to wschody. Rozstawa rzędów w siewie rzepaku ma natomiast wynosić 18-20 cm, nie więcej, bo gdy międzyrzędzia są szersze, rośnie w nich wtedy znacznie więcej chwastów.

Siew rzepaku ozimego i agrotechnika rzepaku ozimego

Siew rzepaku ozimego należy robić dopiero latem w sierpniu, przy czym najwcześniej wysiewa się go w północno-wschodniej części Polski (w okresie od 5 do 15 sierpnia), a najpóźniej na południowym zachodzie (od 15 do 25 sierpnia). Także w przypadku rzepaku ozimego nie należy opóźniać siewu (podobnie jak u formy jarej), bo bardziej lub mniej pogarsza to plonowanie. Zaledwie jeden dzień spóźnienia w tym względzie obniża plon nawet o około 48 kg. Jeśli zaś chodzi gęstość obsady, to szczególnie w uprawie intensywnej rzepaku ozimego należy siać 45-50 roślin/m2, a w przypadku odmian populacyjnych – 60-65 roślin/m2. W uprawie średnio intensywnej zaleca się z kolei obsadę 50-55 roślin odmian mieszańcowych lub 70-75 roślin odmian populacyjnych na 1 m2. W praktyce ciężko jednak uzyskać na koniec zdolność wschodów w zakresie niemal 100% zdolności kiełkowania, dzięki właściwej agrotechnice i technice siewu. Zazwyczaj nawet przy znacznej precyzji wynosi to tylko ok. 70-75 %. Głębokość i rozstaw siewu rzepaku ozimego jest natomiast taki sam, jak jarego (odpowiednio: 2 cm i 18-20 cm).

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO