KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych

WYSZUKIWARKA

"Wolność Tomku, w swoim domku" - czyli prawo a stosunki międzysąsiedzkie

Opublikowano 18.06.2018 r.
Zdarza się, że działania właściciela nieruchomości na własnym gruncie są niekorzystnie odczuwane na gruncie sąsiedzkim. Mogą one przyjąć postać oddziaływań (tzw. immisji) pośrednich, jak dźwięk, cień lub bezpośrednich, np. porzucenia nieczystości.   

Oddziaływania mogą mieć formę materialną, jak zapach, dźwięk, wibracje, promieniowanie, spływ deszczówki utwardzonym korytem, zakłócanie fal radiowych lub formę niematerialną, czyli taką, która wpływa na odczucia sąsiada. 

Niematerialnie

Immisja niematerialna to immisja oddziałująca na psychikę właściciela sąsiedniej nieruchomości.  

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane jest stanowisko, że właściciel może dochodzić ochrony przed immisjami tego typu na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego o ochronie dóbr osobistych (art. 23 i 24 k.c.) lub w trybie przepisu nakazującego właścicielowi nieruchomości powstrzymywania się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą z przeznaczenia nieruchomości oraz stosunków miejscowych (art. 144 K.c.). 

Świadome działanie

Immisje bezpośrednie to oddziaływania zabronione przez przepisy prawa cywilnego, będące bezpośrednią ingerencją w sferę cudzej własności. W przeciwieństwie do immisji pośrednich, stanowią fizyczną, zamierzoną ingerencję w nieruchomość sąsiednią, będąc celowym, świadomym działaniem, np. kierowaniem na nieruchomości sąsiednie szkodliwych substancji, jak płyny, ścieki, przy pomocy odpowiednich instalacji.

Po wezwaniu

Właścicielowi nieruchomości naruszonemu w swoim prawie, przysługuje roszczenie dochodzone w postępowaniu sądowym o zaniechanie immisji. W dwóch przypadkach właściciel jest upoważniony do usunięcia naruszeń mocą własnego działania ‒ poprzez usunięcie korzeni przechodzących na grunt sąsiedni i obcięcia gałęzi i owoców zwieszających się z sąsiedniego gruntu, jednak po uprzednim bezskutecznym wezwaniu właściciela do ich usunięcia.

Hałas, zapach, wibracje

Działania właściciela nieruchomości mogą być odczuwalne na nieruchomościach sąsiednich, np. poprzez wywoływanie hałasów, wibracji, wytwarzanie zapachów, ciepła, naturalny spływ deszczówki, zakłócanie fal radiowych i wiele innych, gdyż rozwój techniki potęguje różnorodność oddziaływań na nieruchomości sąsiednie. 

Co do zasady przepisy prawa zakazują jakichkolwiek immisji, ustalając wyjątki od tej zasady, jeżeli są spełnione kryteria miary dopuszczonych zakłóceń. Zabronione są immisje zakłócające korzystanie z nieruchomości sąsiedzkich ponad przeciętną miarę, co stanowi wyjątek od zasady nienaruszalności prawa własności. Prawo własności można wykonywać jedynie do granic, w których nie będzie przekraczana szkodliwa ingerencja w sąsiednie nieruchomości. 

Przeciętna miara

Dopuszczalne są immisje, naruszające prawo własności, jeśli zakłócenia nie przekraczają przeciętnej miary wynikającej ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Miarę tę ocenia się w sposób obiektywny, niezależny od punktu widzenia sąsiadów i ich subiektywnej wrażliwości czy potrzeb. 

Dozwolone są zatem takie działania, które zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich, w granicach przeciętnej miary wynikającej ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości oraz stosunków miejscowych. 

Na przykład nieruchomość zabudowana domem mieszkalnym, sąsiadująca z gospodarstwem rolnym lub zakładem produkcyjnym, może znaleźć się w przestrzeni oddziaływania tego gospodarstwa lub zakładu i niektóre z oddziaływań gospodarstwa rolnego lub zakładu na tę nieruchomość będą normą i nie będą mogły być uznane za naruszenie własności sąsiedniej nieruchomości. 

Natomiast wszelkie działania zagrażające życiu lub zdrowiu ludzi nie będą mieścić się w granicach przeciętnej miary i będą tym samym zakazane.

 

kontakt1.jpg
radca prawny Jarosław Krzan
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO