Jakie skutki ma zażywanie leków przeciwbólowych?

Leki przeciwbólowe są w Polsce bardzo popularne, można je kupić bez recepty nawet w niewielkich sklepach spożywczych.

Nieograniczony dostęp do tych leków sprawia że są one zażywane zbyt często i bez zastanowienia.  

Kiedy otrzymujemy receptę od lekarza, zwykle zanim zdecydujemy się zażyć dany lek dokładnie czytamy ulotkę załączoną do opakowania i analizujemy wymienione w niej skutki uboczne. Dlaczego w ten sam sposób nie reagujemy na popularne leki przeciwbólowe? Jak pokazują statystyki, Polacy przyjmują ogromne ilości leków przeciwbólowych, przede wszystkim jest to wynikiem ich łatwej dostępności - są dostępne bez recepty niemal w każdym sklepie. Co roku odnotowywanych jest nawet kilkaset  przypadków zatrucia lekami. Ile  śmiertelnych?  Takich danych niestety nie ma. Nie ma leków przeciwbólowych całkowicie bezpiecznych – takich które tylko łagodzą ból i nie wpływają na funkcjonowanie organizmu. 

Większość leków przeciwbólowych zawiera w swoim składzie trzy popularne substancje: paracetamol, ibuprofen i kwas acetylosalicylowy (np. aspiryna). Dostępne są także leki łączące paracetamol z ibuprofenem. 

Paracetamol

Paracetamol często postrzegany jest jako lek całkowicie bezpieczny, zapewne jest to wynikiem telewizyjnych reklam. Wbrew temu, co się powszechnie sądzi, paracetamol nie działa przeciwzapalnie. Łagodzi gorączkę, bóle o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Trzeba pamiętać, że paracetamol wpływa szkodliwie na komórki wątroby – około 5 % wchłoniętej dawki leku nie ulega zmetabolizowaniu, zostaje przekształcony w wyjątkowo toksyczny dla wątroby związek (N-acetylo-p-bezochinonomina), który następnie zostaje zneutralizowany do nietoksycznych związków.

Proces neutralizacji może przebiegać z różnym skutkiem, dlatego u niektórych osób dochodzi do gromadzenia szkodliwego metabolitu w wątrobie, toksyczność może występować nawet przy dawce 10 g na dobę. Paracetamol jest więc szczególnie niebezpieczny dla osób cierpiących z powodu chorób wątroby, należy pamiętać również, że paracetamolu nie można łączyć z alkoholem, który znacznie zwiększa toksyczność leku. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby bardzo intensywnie odchudzające się, które spożywają w ciągu dna małą ilość kalorii, najczęściej u tych osób diagnozowane jest zatrucie paracetamolem, ponieważ ze względu na niedobory żywieniowe lek nie jest w wątrobie prawidłowo metabolizowany. 

Ibuprofen

Lek działa przeciwbólowo, przeciwgorączkowo i przeciwzapalnie. Jest to najpopularniejszy obecnie środek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Ibuprofen wpływa drażniąco na przewód pokarmowy, jego długotrwałe stosowanie grozi wystąpieniem podrażnień śluzówki i krwawień z przewodu pokarmowego. Nie należy go stosować przy chorobach wątroby, nerek, serca i astmie oraz przewlekłych chorobach przewodu pokarmowego. Z ibuprofenu powinny również zrezygnować kobiety planujące  ciążę – ibuprofen może bowiem zmniejszać płodność i utrudniać zajście w ciążę. Należy także zachować ostrożność przy stosowaniu maści i  żeli zawierającymi lek, szczególnie w sezonie urlopowym, zwiększa on bowiem wrażliwość na światło słoneczne i może powodować poparzenia. 

Kwas acetylosalicyowy

Popularna aspiryna czy polopiryna działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo, ponadto zapobiega powstawaniu zakrzepów i zatorów w naczyniach krwionośnych. Z tego względu w niewielkich dawkach polecane są osobom starszym u których ryzyko wystąpienia zatorów jest większe. Ze względu na właściwości drażniące śluzówkę przewodu pokarmowego aspiryna nie jest polecana osobom cierpiącym z powodu wrzodów żołądka, dwunastnicy czy podrażnień przewodu pokarmowego, leku nie powinni przyjmować astmatycy, osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, a także osoby chore na cukrzycę. Kwasu acetylosalicylowego nie można podawać dzieciom poniżej 12 roku życia, również kobiety w ciąży i karmiące piersią nie mogą zażywać tego leku. Długotrwałe zażywanie aspiryny czy polopiryny grozi uszkodzeniem śluzówki przewodu pokarmowego i może skutkować wystąpieniem krwawień z przewodu pokarmowego. 

Zbyt częste stosowanie leków bez recepty to duży problem, tym bardziej że przyjmowanie tych leków nie pomaga w poznaniu przyczyny bólu. Warto zatem pamiętać, że dostępność leku bez recepty nie oznacza że jest on całkowicie bezpieczny i, że można go przyjmować bez ograniczeń. 

Redakcja KalendarzRolnikow.pl     Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj