Prawnik radzi...Kto ma prawo do spadku?
Do grup tych należą osoby połączone ze spadkodawcą więzami rodzinnymi (zstępni, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa, dziadkowie i ich zstępni) oraz więzami prawnymi (małżonek i przysposobieni), w tym także pasierbowie, których bliskość ze spadkodawcą może być uzasadniana więzami powinowactwa.
Do spadku powołana jest także gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy i Skarb Państwa, jako podmioty, na rzecz których spadek powinien przypaść w przypadku braku innych spadkobierców.
Sześć grup
W pierwszej grupie dziedziczą małżonek i zstępni zmarłego spadkodawcy. Zstępnymi spadkodawcy są dzieci, a jeśli nie żyją, to ich dzieci (wnuki spadkodawcy). W braku zstępnych, do dziedziczenia dochodzą małżonek wraz z rodzicami (art. 932 § 1 KC) lub sami rodzice (art. 932 § 3 KC). W trzeciej grupie, w braku jednego z rodziców, dziedziczy rodzeństwo spadkodawcy i jego zstępni w zbiegu z małżonkiem i rodzicem (art. 932
§ 4 i 5 KC).
W grupie czwartej, w braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa, dziedziczą dziadkowie spadkodawcy i ich zstępni (art. 934 § 1 KC), w grupie piątej, w braku małżonka i krewnych, dziedziczą pasierbowie, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku (art. 934 § 1 KC). W grupie szóstej może dziedziczyć gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarb Państwa (art. 935 KC).
Dzieci i ich dzieci
Istnienie zstępnych wyłącza dziedziczenie pozostałych spadkobierców, w tym rodziców i rodzeństwa. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której w zbiegu ze zstępnymi do dziedziczenia dochodzi żyjący małżonek spadkodawcy. Dzieci pochodzące z małżeństwa dziedziczą spadek na takich samych zasadach i w takich samych częściach, jak dzieci pozamałżeńskie. O macierzyństwie lub ojcostwie decydują wpisy w aktach stanu cywilnego.
Jedna czwarta dla małżonka
Jeśli po spadkodawcy dziedziczą jedynie dzieci, ich udziały w spadku są równe. Jeśli dziecko nie dożyło otwarcia spadku (spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy) i pozostawiło po sobie zstępnych, dziedziczą oni w miejsce zmarłego,
obejmując udział spadkowy, jaki by mu przypadał. Udział ten dzieli się na tyle równych części, ilu jest dalszych zstępnych. Udział małżonka jest zwykle równy udziałowi dziecka, jednak nie może być mniejszy niż jedna czwarta spadku. Oznacza to, że w przypadku więcej niż trójki dzieci udział spadkowy małżonka (1/4) jest wyższy niż udział jednego dziecka.
Tylko separacja
Warto przypomnieć, że w przypadku małżeńskiej wspólnoty majątkowej, spadek po zmarłym małżonku wynosi połowę tego majątku, gdyż połowa stanowi własność drugiego małżonka. Pamiętajmy także, że prawomocne orzeczenie sądu o separacji jest jedynym wyjątkiem wykluczającym dziedziczenie małżonka.
Jarosław Krzan, radca prawny
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|