_llal.jpg)
ABC wapnowania gleb
Opublikowano 01.03.2018 r.
Wapnowanie gleby polega na stosowaniu nawozów wapniowych w celu odkwaszenia gleby oraz poprawienia jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych. Wapnowanie wiosenne może być wykonane pod uprawy roślin jarych.
W glebach kwaśnych fosfor ma postać trudno przyswajalną dla roślin. Zabieg wapnowania gleb ułatwia roślinom pobieranie fosforu, będącego jednym z makroelementów wpływających na ich prawidłowy wzrost.
Badania Stacji Chemiczno-Rolniczych wykazują, że stan zakwaszenia gleb powierzchni Polski przekracza 59%. Oznacza to, że większość gleb naszego kraju znajduje się w przedziale gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych.
Próchnica glebowa w obecności wapnia zlepia cząstki glebowe, tworząc strukturę gruzełkową, najbardziej pożądaną dla utrzymania korzystnych dla roślin stosunków powietrzno-wodnych. Zabieg wapnowania jest ważny także z punktu widzenia przeciwdziałania skutkom skażenia gleby.
Wapń i magnez, występujące w nawozach używanych do odkwaszania gleby, w trakcie ich pobierania przez rośliny konkurują z jonami ołowiu czy kadmu. Jeśli są obecne, roślina pobiera mniej pierwiastków szkodliwych.
Kiedy? Po żniwach albo wiosną
Zabieg wapnowania gleby najczęściej przeprowadza się późnym latem i jesienią (po żniwach), kiedy gleba jest wyczerpana ze składników pokarmowych. Po zbiorze roślin najłatwiej jest też pobrać próbki gleby do analiz chemicznych. Wapnowanie wiosenne może być wykonane pod uprawy roślin jarych.
Próbki do badań można pobierać samodzielnie i dostarczyć je do stacji lub powierzyć całe zadanie pracownikowi Stacji Chemiczno-Rolniczej. Próbki do analizy z gruntów ornych pobieramy z warstwy 0-20 cm, zaś na użytkach zielonych najpierw odcinamy warstwę 0-5 cm i z tej odkrywki pobieramy próbki głębokości 15 cm (z profilu 5-20 cm). Gleby wystarczy badać raz na 4-5 lat. Dzięki temu niedrogiemu badaniu zyskujemy pewność, jakiej ilości wapna potrzebujemy do przywrócenia glebie optymalnego odczynu.
Poczekajmy z siewem
Gdy od Stacji Chemiczno-Rolniczej dostaniemy wyniki badań wraz z zaleceniami wapnowania, staje przed nami wybór rodzaju wapna. Zalecenia w zakresie stosowania wapna tlenkowego zmieniają się, ale lepiej jest przestrzegać zasady, że
na gleby ciężkie i średnie stosujemy wapno tlenkowe, na lekkie węglanowe. Prace powinno się przeprowadzać w czasie suchej, bezwietrznej pogody, nie można również stosować nawozu na mokrą glebę.
Niewskazane jest sadzenie i sianie roślin bezpośrednio po wapnowaniu. Nawozy wapniowe sypkie, stosowane w dawkach około 3t/ha, wymagają dokładnego wymieszania ich z glebą, najlepiej na całej głębokości warstwy ornej. Nawozy granulowane mogą pozostać na powierzchni warstwy ornej, gdyż wraz z wodą będą przenikać do głębszych warstw profilu glebowego. Inne nawozy można zastosować dopiero po 2-3 tygodniach od zastosowania nawozu wapniowego.
Konieczne, potrzebne, wskazane
IUNG opracował skalę wapnowania gleb – wapnowanie konieczne, potrzebne, wskazane, ograniczone i zbędne. Niskie pH kwalifikuje glebę do zastosowania nawozu wapniowego szczególnie, gdy gleba jest lekka.
Stosowanie nawozów wapniowych podnosi potrzebę wapnowania o stopień, tzn. z koniecznego, potrzebnego, wskazanego, zbędnego lub ograniczonego. Nie ma możliwości dostarczenia wapna w takiej dawce, aby w jednym roku przekroczyć całą skalę, np. z poziomu wapnowania potrzebnego, uzyskać stopień wapnowania zbędnego.
Dawka zależy od pH
Dokładna dawka nawozu zależy głównie od pH podłoża i typu gleby. Oblicza się ją, sprawdzając procent tlenku wapnia (CaO) w poszczególnych nawozach. Na glebach ciężkich stosuje się większą ilość nawozu niż na glebach lekkich.
Przy wyborze wapna należy pamiętać także o stosunku jonów Ca do Mg, musi on wynosić 6,5:1. Na glebach z niedoborem magnezu zaleca się stosowanie wapna dolomitowego lub wapna magnezowego.
Orientacyjne dawki nawozów (CaO w kg/10 m2 ):
Dla gleb lekkich:
- pH do 5,0: 3,5,
- pH 5,1-6,0: 2,5,
- pH 6,1-6,7: 1,5,
- pH 6,8-7,4: 1,0.
Dla gleb ciężkich:
- pH do 5,0: 6,0,
- pH 5,1-6,0: 3,0,
- pH 6,1-6,7: 2,0.
Bardzo kwaśne i kwaśne gleby o pH poniżej 6,0 powinno się wapnować, gleby lekko kwaśne o pH 6,1-6,7 należy wapnować jeśli wymagają tego uprawiane rośliny.
Większość roślin rośnie dobrze w glebach o pH w granicach 6,1-6,5.
Prawidłowe ustalenie dawki nawozu wapniowego jest ważne, ponieważ przewapnowanie gleby i doprowadzenie odczynu do zasadowego wywołuje wiele negatywnych skutków, jak przesuszenie gleby (szczególnie lekkiej), szybszy rozkład substancji organicznej oraz przejście niektórych składników w formy nieprzyswajalne dla roślin (fosfor, bor, żelazo, mangan).
 |
Celina Galik
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu
Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu realizuje na obszarach wiejskich województwa dolnośląskiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich. Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
|
