Zasady obrotu ziemią rolną

Co do zasady, swobodnie nabywać mogą je jedynie rolnicy indywidualni i wąska grupa podmiotów wybrana przez ustawodawcę. Celem jest ochrona przed zbytnią koncentracją i wykupem, dlatego właścicielami powinni zostać rolnicy, którzy będą tę ziemię uprawiać w swoich gospodarstwach rodzinnych. Wg ustawy rolnikiem jest osoba, która prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni do 300 ha, posiada kwalifikacje rolnicze i od 5 lat zamieszkuje w gminie, gdzie położona jest jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzi przez ten okres osobiście to gospodarstwo. 

Rolnik może odsprzedać swoje gospodarstwo innemu rolnikowi, który zamieszkuje w tej samej lub w sąsiedniej gminie. Ziemię można przekazać osobie bliskiej, nawet jeśli nie jest rolnikiem. Ustawodawca zagwarantował dzierżawcom nieruchomości prawo pierwokupu, warunkiem jest, aby umowa dzierżawy miała formę pisemną, była zawarta z datą pewną, trwała minimum 3 lata i planowane do zakupu grunty dzierżawione wchodziły w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy. W przypadku, gdy dzierżawca nie skorzysta z prawa pierwokupu, rolnik może sprzedać gospodarstwo innej osobie po otrzymaniu zgody dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej.  

Postępowanie takie prowadzone jest na wniosek zbywcy lub nabywcy nieruchomości (składa się tylko jeden wniosek).

Zbywca – (wówczas nabywcą może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna) musi wykazać, że
- nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej przez rolnika indywidualnego bądź inne uprawnione podmioty,
- nabywca daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,
- w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.

Nabywca – osoba fizyczna zamierzająca utworzyć gospodarstwo rolne, musi wykazać, że:
- posiada kwalifikacje rolnicze, lub zobowiąże się do ich uzupełnienia,
- daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,
- zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie do 5 lat od nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego.

KOWR wyrazi zgodę pod warunkiem, że nabywca zobowiąże się do spełnienia ww. określonych warunków. Wymogiem jest również osobiste (w przypadku osób fizycznych) prowadzenie gospodarstwa rolnego przez okres minimum 10 lat od chwili nabycia oraz uzupełni kwalifikacje rolnicze.

Do kwalifikacji rolniczych zalicza się:

• wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie, wyższe lub,
• tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy lub tytuł mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub 
• wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
• wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.

Za staż pracy w rolnictwie, zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolniczego uznaje się okres, w którym osoba fizyczna:

• podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub
• prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie o powierzchni co najmniej 1 ha, które było jej własnością, 
• była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, lub
• wykonywała pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej w charakterze członka spółdzielni produkcji rolnej,
• odbyła staż, o którym mowa w art. 53 ust.1 ustawy z 20 kwietnia  2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.

Wykaz kierunków studiów, zawodów oraz tytułów kwalifikacyjnych, których ukończenie lub posiadanie uznaje się za posiadanie kwalifikacji rolniczych, określony został w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 17 stycznia 2012 r. w sprawie kwalifikacji rolniczych posiadanych przez osoby wykonujące działalność rolniczą (Dz.U. z 2012 r., poz. 109).

Więcej informacji na stronie: www.kowr.gov.pl w zakładce UKUR.

Źródło: Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 11 kwietnia 2003 r., www.kowr.gov.pl

Magdalena Hanke Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.   Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj