Co warto wiedzieć o testosteronie?

Testosteron czyli co?

Testosteron jest hormonem płciowym. Przede wszystkim kojarzy się go z mężczyznami (jądra dorosłego mężczyzny wytwarzają go codziennie w ilości 4–7 mg), ale nie każdy wie, że wytwarzany jest także w kobiecym ciele (w mniejszej ilości - produkują go jajniki i kora nadnerczy, a w trakcie ciąży łożysko).

Za co odpowiada testosteron? 

Praktycznie za wszystkie typowo „męskie” właściwości organizmu (włącznie z charakterem). Chociaż ogłada i wychowanie mają pierwszorzędne znaczenie, to nie bez przyczyny testosteron oskarżany jest o przyczynianie się do występujących czasem w „męskim” świecie bójek i agresywnych zachowań. Bardzo upraszczając sprawę, to testosteron sprawia, że w mężczyźnie budzi się instynkt łowcy – chce polować i płodzić dzieci (testosteron bierze udział w następującej w jądrach produkcji plemników). 

Hormon ten odpowiada także za wzmocnienie kości i wielkość komórek mięśniowych. Testosteron wreszcie decyduje o sprawności ciała i umysłu (zarówno kobiet jak i mężczyzn). Wydawałoby się więc, że dobrze jest mieć go w nadmiarze. Nie do końca jest to prawdą, ale żeby zacząć rozważania na ten temat warto wiedzieć jak go zmierzyć.

Jak zmierzyć poziom testosteronu?

Nie możemy tego zrobić samodzielnie, ale nie jest to proces skomplikowany. Wystarczy wybrać się do laboratorium na pobranie krwi w celu zbadania poziomu testosteronu. Norma testosteronu wynosi od 270 do 1100 ng w 100 mililitrach krwi i każdy wynik między 270 a 1100 ng/100 ml krwi oznacza normę. Jeżeli okaże się, że masz mniej niż 270, może to świadczyć o tym, że cierpisz na dolegliwość zwaną hipogonadyzmem i możesz mieć problemy z płodnością. Gdy z kolei poziom testosteronu przewyższa 1100 ng / 100 ml istnieje ryzyko występowania nowotworu jąder. 

Testosteronowy „złoty środek”

Powyższa analiza jasno wskazuje, że w przypadku testosteronu zdecydowanie najlepszy jest „złoty środek”. Potwierdzają to zresztą wyniki badań przeprowadzonych przez amerykańskich naukowców z Mayo Clinic. Okazało się, że spośród przebadanych mężczyzn w najlepszej kondycji zdrowotnej znajdowali się mężczyźni z poziomem testosteronu nieco poniżej średniej. Wyższy poziom hormonu skutkował natomiast skłonnością do nałogów i podejmowania różnego rodzaju ryzyka. Co więcej wysoki poziom testosteronu skutkował osłabieniem układu odpornościowego. 
Nie da się jednak ukryć, że miał też pewne plusy: zmniejszał ryzyko zawału serca i wpływał na obniżenie ciśnienia krwi. 

Testosteron a masa ciała

Ostatnie badania naukowców z Uniwersytetu w Buffalo wskazują, że poziom testosteronu wiąże się z masą ciała. W jaki sposób? Obniża się i wędruje w „niezdrowe” rejony u mężczyzn borykających się z otyłością. Negatywnie na poziom testosteronu we krwi wpływać może także cukrzyca. Testosteron spadł poniżej uznawanego minimum u 40% przebadanych otyłych mężczyzn i 50% przebadanych mężczyzn chorujących na cukrzycę. 

Poziom testosteronu a ojcostwo

Oprócz znajdującego się w normie poziomu testosteronu ważne jest także by organizm mężczyzny był zdolny wpływać na jego zwiększanie lub zmniejszanie. Dlaczego? Okazuje się, że takie fluktuacje pozwalają mężczyznom dostosowywać się do najróżniejszych sytuacji życiowych, np. roli ojca lub męża. Badania przeprowadzone przez kanadyjskich naukowców wykazały, że udział testosteronu we krwi zmniejsza się po narodzinach dziecka, co uczeni interpretują jako naturalne przygotowywanie się do procesu opieki nad niemowlęciem, a później zadań związanych z wychowaniem. Do tych badań warto zachować pewien dystans, ale zaobserwowano także, że testosteron maleje po zawarciu związku małżeńskiego i…rośnie po rozwodzie! 

Jak dbać o to by poziom testosteronu był prawidłowy?

Zdecydowanie nie polecamy używania bez konsultacji z lekarzem najróżniejszych specyfików takich jak: preparaty testosteronowe, żele, plastry czy tabletki. Lepiej chęć zażywania takich leków, skonsultować ze swoim lekarzem, który z pewnością najpierw wykona badania i wtedy dopiero do wyników dostosuje stosowną terapię. Warto wiedzieć, że w większości przypadków recepta na utrzymanie prawidłowego udziału testosteronu we krwi jest prosta i trudna jednocześnie: aktywny tryb życia i zbilansowana dieta.