Kury ozdobne

Początkowo udomowione kury służyły celom religijnym. Następnie doceniono ich piękno. Utrzymywane były jako ptaki ozdobne. Finalnym etapem domestykacji było wykorzystanie ich do produkcji mięsa lub jaj. W czasach starożytnego Rzymu wierzono, że pianie kogutów powiązane jest z nadprzyrodzonymi mocami. Wykorzystywano je także do rozrywki, jaką były popularne w niektórych krajach walki kogutów.

W chowie drobiu można wyróżnić dwa kierunki, a mianowicie użytkowy i amatorski. Chów użytkowy prowadzi do uzyskania jaj oraz mięsa poprzez zastosowanie efektywnych metod produkcji. Odbywa się przede wszystkim w fermach wielkotowarowych. Amatorski chów kur zmierza natomiast do zaspokojenia indywidualnych potrzeb estetycznych, zaspokojenia ambicji i poczucia satysfakcji przez hodowców. Jest to kierunek ograniczony do gospodarstw rodzinnych. Często utrzymywany w gospodarstwach agroturystycznych. Celem hodowców drobiu ozdobnego jest uzyskanie ptaków o jak najdoskonalszym wyglądzie, najbardziej zbliżonym do określonego we wzorcach rasowych. Wynika z tego, że głównym kryterium wartości kur ozdobnych jest ich wygląd. Wzorce rasowe drobiu są jednolite w całej Europie. 

W naszym kraju nadzór nad ich aktualnością pełni Polski Związek Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza (PZHGRiDI). Jest to organizacja zrzeszająca hodowców gołębi rasowych, drobiu ozdobnego i królików. Związek ten organizuje cyklicznie w okresie zimowym wystawy rangi regionalnej oraz krajowej. Biorą w nich udział hodowcy należący do wyżej wymienionego stowarzyszenia. Celem takich pokazów jest prezentacja własnego dorobku hodowlanego, a także jego konfrontacja z ptakami innych hodowców. Wpływa to bardzo korzystnie na postęp hodowlany. Wystawy cieszą się sporą popularnością. Ciekawostką jest, że pokazy drobiu ozdobnego w Wielkiej Brytanii odwiedzane są przez całą rodzinę królewską. Drób zostaje poddany ocenie przez specjalnie wyszkolonego w tej dziedzinie sędziego. Dokonuje on subiektywnej oceny w oparciu o standard danej rasy. Kartki z punktowymi wynikami oceny zawieszane są na klatkach i udostępnione do wglądu dla zwiedzających. Spośród stawki ptaków w danej rasie wybiera się najlepszego osobnika, który zyskuje miano czempiona. Każdy wystawiany ptak musi posiadać na nodze obrączkę rodową, w odpowiednim dla danej rasy rozmiarze, rozprowadzaną przez PZHGRiDI. 

Kury amatorskie dzielimy na 6 grup. Pierwszą grupę stanowią kury karłowate właściwe. Należą do niej 22 rasy. Najbardziej znanymi reprezentantami tej grupy są: chabo, bantamki, brodacze antwerpskie i karzełki kochiny. Do drugiej grupy przynależą bojowce i ich odpowiedniki miniaturowe. Jest ich 27 ras. Należą tu: ko shamo, sumatry, satsumadori, jokohamy oraz bojowce indyjskie. Do trzeciej grupy należą kury czubate i ich odpowiedniki miniaturowe, których zatwierdzone w polskim standardzie są 22 rasy, takie jak: sułtan, jedwabista, czubatka polska bezbroda czy czubatka polska brodata. Kury lekkie i ich odpowiedniki miniaturowe przynależą do grupy czwartej. Jest ich 17 ras. Ich przykładem może być kura hamburska, andaluzyjska oraz lakenfeldzka. Kolejna grupa zawiera 41 ras kur średnich i ich miniatur. Charakterystycznymi rasami dla tej grupy jest leghorn, włoszka, minorka oraz zielononóżka polska. Ostatnią grupę stanowi 19 ras kur ciężkich i ich miniatur. Należą do niej następujące rasy: kochin, wyandotte, brahma.

Większość ras kur ozdobnych cechuje się bardzo dobrym instynktem kwoczenia. Istnieją również rasy, które nie posiadają takiego instynktu. Są to najczęściej kury o bardzo dobrej nieśności, gdzie najczęściej wykorzystywana jest sztuczna inkubacja.

Obniżenie zainteresowania drobiem produkcyjnym utrzymywanym w warunkach ekstensywnych obserwowane jest w całej Europie. Spowodowane jest powszechną dostępnością jaj i mięsa drobiowego oraz ich niskich cen. Rośnie natomiast zainteresowanie chowem amatorskich ras drobiu. Kury ozdobne mogą być ciekawą alternatywą. Oprócz korzyści płynących z pozyskiwania jaj oraz mięsa mogą być również ozdobą gospodarstwa.