Zasady mieszania środków ochrony roślin

Mieszanie środków ochrony roślin

W części etykiet środków ochrony roślin podane są możliwości mieszania danego środka z innymi. Określone są też dawki komponentów wchodzących w skład takich mieszanin. W szczegółowych programach ochrony podawane są zalecenia odnośnie sporządzania mieszanin zbiornikowych, zgodnie z brzmieniem etykiet. Sposób mieszania zalecany przez producenta jest jedną z wielu propozycji. Nawet znane i dobrze przebadane mieszaniny mogą bowiem - w przypadku wystąpienia niekorzystnych warunków środowiskowo-klimatyczno-technicznych - wywołać negatywne efekty, jak na przykład nieskuteczność lub, co gorsza, fitotoksyczność.

Trzeba zachować ostrożność

Sporządzanie mieszanin substancji o różnej formulacji wiąże się z pewnym ryzykiem. Najczęściej występujące niebezpieczeństwo to pogorszenie właściwości fizycznych cieczy mieszanej - powstawanie osadów, kaszki, kryształków, rozwarstwienie się cieczy, pogorszenie właściwości chemicznych - niedostrzegane w czasie przygotowania cieczy i opryskiwania, które może prowadzić do obniżenia jej skuteczności grzybo- lub owadobójczej bądź do fitotoksyczności. Dlatego wskazana jest duża ostrożność w sporządzaniu i stosowaniu mieszanin zbiornikowych preparatów złożonych z różnych substancji aktywnych oraz o różnej formulacji.
Rolnik po zmieszaniu komponentów powinien sprawdzić, jak zachowuje się ciecz robocza, zarówno pod względem fizycznym, jak i chemicznym. O ile fizyczne właściwości roztworu są łatwe do ocenienia, tak chemizm, skuteczność biologiczna, czas połowicznego rozkładu, długość działania, czas zalegania i poziom pozostałości nie są możliwe do określenia bez szczegółowych badań laboratoryjnych.

Sporządzający mieszaniny zbiornikowe niezgodnie z zaleceniami zawartymi w etykietach muszą liczyć się możliwością: 

• braku skuteczności zabiegu,
• powstania nadmiernych ilości pozostałości substancji aktywnych  ŚOR w owocach, które dyskwalifikują całe ich partie z obrotu, 
• fitotoksyczności mieszaniny, 
• zniszczenia opryskiwacza - jeśli po zmieszaniu teoretycznie możliwych do wymieszania preparatów dojdzie do wytrącenia się osadów.

Powinni oni zdawać sobie sprawę, że odpowiedzialność za wystąpienie powyższych niekorzystnych zjawisk ponoszą wyłącznie oni sami.

Zasady mieszania

• Przestrzegać zasad BHP odnośnie sporządzania mieszanin środków ochrony roślin, tj. stosować środki ochrony osobistej - odpowiednie ubranie, fartuch, rękawice, maskę na twarz i oczy, nakrycie głowy.
• Do przygotowywania mieszanin używać produktów w proporcjach takich samych jak ostatecznie na hektar uprawy.
• Wodę do wykonania próby mieszania oraz do zbiornika opryskiwacza pobierać z tego samego źródła, aby miała porównywalne cechy i temperaturę.
• Przestrzegać kolejności mieszania komponentów.
• Nie dopuszczać do rozwarstwienia się mieszaniny. Należy ją przygotowywać bezpośrednio przed użyciem. Nie wolno jej przetrzymywać w zbiorniku opryskiwacza. Kontrolować przez cały czas pracę mieszadła w opryskiwaczu.

Kolejność mieszania

Kolejność mieszania w zależności od formulacji

Przygotowując mieszaninę, musimy przestrzegać kolejności dodawania środków ochrony roślin, tj. według ich form użytkowych: najpierw zawiesiny, następnie emulsje, a na końcu roztwory.

Jeżeli przygotowujemy mieszaninę środków ochrony roślin z adiuwantem, najpierw powinniśmy rozcieńczyć adiuwant z wodą, a dopiero potem dodać wymieszany roztwór do zbiornika. Efektem wlewania adiuwantu bezpośrednio do zbiornika opryskiwacza, tj. bez jego wcześniejszego rozcieńczenia z wodą, może być uzyskanie cieczy roboczej o nieprawidłowych właściwościach.

Mieszanie

Bardzo ważne jest wcześniejsze sprawdzenie działania mieszaniny środków ochrony. W tym celu należy precyzyjnie odmierzyć odpowiednią ilość środka. Aby przygotować 0,1% roztwór, rozpuszczamy 100 g środka w 100 l wody, natomiast jeżeli chcemy uzyskać 1% roztwór, odmierzamy 1000 g (1 kg) środka i rozpuszczamy go w 100 l rozpuszczalnika (wody).

Zgodnie z podanymi wcześniej zasadami mieszania, do naczynia wlewamy środki w podanej kolejności. Zamykamy pojemnik i energicznie potrząsamy nim, stwarzając warunki podobne do panujących w zbiorniku opryskiwacza. Odwracamy go co najmniej 30 razy. Mieszanie musi trwać przynajmniej kilka minut. W tym czasie obserwujemy powstający roztwór: czy jest klarowny, czy na jego wierzchu nie tworzy się piana itp. Dobrze jest zmierzyć pH mieszaniny. Najlepiej, żeby wyniosło 7,0, ale do przyjęcia są wartości w granicach od 4,0-9,0. 

Jeżeli mieszanina zaczęła się pienić, pojemnik należy odstawić na kilka minut i obserwować, w jakim czasie piana (lub opary) zniknie albo czy nie stanie się intensywniejsza, nawet do tego stopnia, że wydostaje się na zewnątrz pojemnika. Jeśli roztwór jest klarowny, nie pieni się, nie rozwarstwia, można przypuszczać, że pod względem fizycznym taka mieszanina jest bezpieczna dla sprzętu technicznego opryskiwacza.

Sebastian Balant  Artykuł opublikowany we współpracy z Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj