Pierwszy męczennik - 25 lipca święto Jakuba Apostoła

Święty Jakub Apostoł nazywany jest Większym lub Starszym w odróżnieniu od drugiego Jakuba Apostoła. I chodzi tu bynajmniej nie o wiek, a kolejność powoływania przez Jezusa.  Tak opisuje go pewien kapucyn, ojciec Prokop, w wydanych w roku 1928  „Żywotach Świętych Pańskich”:  „Rodzicami jego byli Zebedeusz i Salomea, którzy mieli i drugiego syna, a tym był święty Jan Ewangelista. Mieszkał z ojcem w Betsaidzie, gdzie przebywali i święci Piotr, Filip i Andrzej. Trudnił się rybołówstwem. Utrzymują jednak dawni pisarze kościelni, że był on zamożniejszy od Piotra i Andrzej, gdy ci trudniąc się tymże sposobem zarabiania na życie, własnych łodzi nie mieli; Jakub zaś i Jan, albo raczej ich ojciec, miał łodzie własne. Święta Salomea, matka świętego Jakuba, została jedną z pierwszych uczennic Pana Jezusa i całą swoją rodzinę niezwłocznie przyciągnęła do wiary. Święty Epifaniusz utrzymuje nawet, że święty Jakub był jednym z uczniów świętego Jana Chrzciciela i że to Jakuba -  Przesłannik Pański wysłał z zapytaniem, czy On jest oczekiwanym Zbawicielem. Skoro też Syn Boży zaczął ogłaszać Swoją naukę, święty Jakub już go nie odstępował”. Bardzo pouczająca lektura. 

Z Ewangelii zaś wiemy, że obydwaj bracia, Jakub i Jan nazwani zostali przez Pana Jezusa synami Gromu. Stało się to wtedy, gdy mieszkańcy pewnego samarytańskiego miasteczka w swej zatwardziałości odmówili Jezusowi i Jego uczniom wstępu do swojego miasta. Wtedy  bracia Jan i Jakub zaproponowali spalenie miasta ogniem z nieba. Jak widać mieli dość porywcze charaktery. 

Ich matka Salome próbowała po swojemu  „załatwić synom ciepłe posadki”. Na boku prosiła Jezusa: «Powiedz, żeby ci dwaj moi synowie zasiedli w Twoim królestwie jeden po prawej, a drugi po lewej Twej stronie». To typowe dla ludzkiej mentalności. Obecnie i my znamy takie metody pomagania sobie w życiu. Tak więc św. Jakub był energiczną, wyrazistą postacią z dużym temperamentem. 

W średniowieczu pielgrzymowano albo do Rzymu, albo do ziemi Świętej, albo do Santiago de Compostela. Pielgrzymka bywała też traktowana jako element resocjalizacji, czy to zadany sobie dobrowolnie, czy to zasądzony wyrokiem sądowym. Na szlakach do Composteli, zwanych Drogą św. Jakuba, znajdują się liczne schroniska, prowadzone głównie przez bractwa pątnicze św. Jakuba Apostoła. Przed katedrą w Santiago de Compostela kupić można pamiątkę, znak rozpoznawczy celu podróży – muszlę pielgrzymią, symbol św. Jakuba. W dawnych czasach po muszlę taką pątnicy udawali się na pobliskie wybrzeże, skąd była zabierana jako dowód i pamiątka pielgrzymki. 

To właśnie w średniowieczu powstała legenda mówiąca o tym, że św. Jakub, zanim został biskupem Jerozolimy, zaraz po Zesłaniu Ducha Świętego -  udał się do Hiszpanii. Pewnie wzięła się stąd, że w VII wieku sprowadzono z Jerozolimy do Santiago de Compostela jego relikwie.  Nazwa Compostella wywodzi się  od łacińskich słów Campus stellae, co znaczy pole gwiazdy. Legenda mówi, że relikwie świętego, przywiezione najpierw do miasta Iria, zaginęły i dopiero w IX wieku odnalazł je biskup, prowadzony przez cudowną gwiazdę. Hiszpańska nazwa Sant - iago znaczy zaś po polsku święty Jakub. Te dwie nazwy łączy się w jedno miasta dziś brzmi Santiago de Compostella. 

W Ewangeliach aż 31 wersów poświęconych jest apostołowi Jakubowi  Starszemu. W porównaniu do innych Apostołów,  to naprawdę dość pokaźna liczba. Wiemy, że należał do uprzywilejowanych uczniów Pana Jezusa, którzy byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira, przemienienia na górze Tabor oraz modlitwy w Ogrójcu. Żywe usposobienie Jakuba i jego brata Jana sprawiło, że Jezus nazwał ich „synami gromu”. Chcieli, by piorun uderzył w pewne miasto w Samarii, które okazało się niegościnne. Jakub był wśród uczniów, którzy zapytali Pana Jezusa na osobności, kiedy będzie koniec świata. Był świadkiem drugiego, cudownego połowu ryb, wtedy gdy Chrystus ustanowił Piotra pierwszym papieżem. 

Dzieje Apostolskie wspominają o św. Jakubie dwa razy: kiedy wymieniają go na liście apostołów i przy wzmiance o jego męczeńskiej śmierci. 

Św. Łukasz zapisał:  „W tym samym czasie Herod zaczął prześladować niektórych członków Kościoła. Ściął mieczem Jakuba, brata Jana...” 

Jakub został ścięty mieczem przez Heroda w Jerozolimie około roku 44. Św. Łukasz w „Dziejach Apostolskich” tak opisuje to zdarzenie: „W tym samym czasie Herod zaczął prześladować niektórych członków Kościoła. Ściął mieczem Jakuba, brata Jana...” Król Herod Agryppa I sprawował opiekę nad świątynią w Jerozolimie. Chcąc się przypodobać Żydom przestrzegał przepisów ich prawa.  Kapłani i starsi nakłonili go, aby rozpoczął prześladowanie chrześcijan. Domniemywali, że jeśli zabiją przywódców gminy chrześcijańskiej - wspólnota ta rozpadnie się samoistnie. Dlatego Herod po straceniu św. Jakuba natychmiast kazał aresztować św. Piotra. Nietypowym zdarzeniem jest fakt, że Jakuba stracono bez procesu, który według prawa powinien się odbyć.  Być może obawiano się opinii społecznej albo buntu. Dlatego Jakub nie zginął ukamienowany a ścięty mieczem w więzieniu. 

Jakub wiedział, że droga, którą świadomie wybrał prędzej czy później zakończy się śmiercią. Naucz nas Jakubie Starszy, jak być wiernym Chrystusowi nawet w najtrudniejszych momentach życia.

Lidia Lasota Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj