KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Roczne kalkulacje rolnicze - żyto ozime

Opublikowano 30.12.2017 r.
Ostatnie 20 lat, to okres, w którym powierzchnia uprawy żyta w naszym kraju zmalała o połowę. Jeszcze w 1995 roku uprawy tego zboża zajmowały blisko 20% krajowej struktury zasiewów. Dziś, pod uprawę żyta wykorzystuje się niespełna 10% powierzchni gruntów ornych w Polsce. 

Z większości gospodarstw zostało ono wyparte ze względu na pewnego rodzaju mity krążące wokół wykorzystania ziarna żyta w żywieniu zwierząt. Wyparciu żyta z krajowych pól sprzyja również postęp poczyniony w zakresie hodowli innych gatunków zbóż. Ponad połowa gleb w naszym kraju to gleby kwaśne lub bardzo kwaśne. Żadne inne zboże nie poradzi sobie lepiej w takich warunkach niż żyto. Również żadne inne zboże nie da tak wysokich plonów.

Postęp hodowlany nastąpił również w przypadku tej rośliny.

Według najnowszych badań, uprawiane dziś coraz powszechniej odmiany hybrydowe na słabych i średnich glebach plonują o 0,8 t/ha wyżej niż pszenżyto i aż o 2,5 t/ha lepiej niż pszenica. Żyto hybrydowe stosunkowo dobrze znosi zakwaszenie gleb i niedobory składników mineralnych w glebie. 


Żyto zwyczajne (Seale cereale), to zboże, którego ziarno przeznaczone jest na cele paszowe, młynarskie, do produkcji alkoholu (ponad 70% krajowej produkcji spirytusu) oraz na produkcję biopaliwa (wg danych niemieckich z 1 tony żyta otrzymuje się 0,327 ton bioetanolu).


Znaczenie żyta w skali globalnej produkcji zbożowej jest stosunkowo niewielkie. W Polsce jednak uprawa tego zboża ma długą tradycję. Nasz kraj jest drugim co do wielkości jego producentem na świecie. Popularność żyta w Polsce jest duża, aczkolwiek areał uprawy tej rośliny zmniejsza się.


Niemal 60% żyta na świecie produkuje się w Unii Europejskiej. Pomimo to, w ubiegłym roku zboże to stanowiło jedynie 2,8% unijnych zbiorów zbóż ogółem. Jak wynika z pierwszego w tym roku raportu Międzynarodowej Rady Zbożowej (IGC), w sezonie 2016/2017 globalne zbiory żyta ukształtowały się na poziomie 13,8 mln ton. To  o 1 mln ton więcej niż we wcześniejszym sezonie.

Łączne zużycie żyta na świecie w bieżącym sezonie prognozuje się natomiast na 13,3 mln ton, a zapasy końcowe mają sięgnąć 1,7 mln ton. Ponad połowa ziarna, które pozostanie w magazynach na koniec bieżącego sezonu będzie znajdować się w UE, gdzie zapasy szacuje się na 0,9 mln ton.

Wg GUS wstępnie szacuje się, że powierzchnia uprawy zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi w 2017 roku wyniesie około 7,0 mln ha, tj. o 3% więcej niż przed rokiem, z tego żyta około 0,9 mln ha.

Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi wstępnie szacuje się na około 27,5 mln t, tj. około 8% więcej od zbiorów ubiegłorocznych. Plony zbóż ozimych łącznie z ozimymi  mieszankami zbożowymi wstępnie wyceniono na  42,5 dt/ha, tj. o 1,7 dt/ha (o 4%) więcej od plonów z roku ubiegłego. Plon żyta ozimego według szacunku wstępnego w 2017 roku wyniesie 31,3 dt/ha. Zbiory zbóż ozimych wstępnie wyszacowano na 18,1 mln t, w tym żyta na 2,8 mln t, tj. o 27% więcej niż w roku ubiegłym.

Przeciętna cena żyta konsumpcyjnego i paszowego  w 2016 roku wyniosła 520 zł/t. W relacji do wcześniejszych lat zboże to było zatem o 6 zł/t droższe niż w 2015 r., ale jednocześnie o 29 zł tańsze względem 2014 r. Na przestrzeni kilku lat analizując ceny innych zbóż, obserwuje się poprawę relacji cen żyta do cen pszenicy. Jeszcze dwa i trzy sezony temu stawki oferowane rolnikom za pszenicę były o ponad 40% większe niż za żyto. Obecnie zboże to jest droższe jedynie o 23%. 

W październiku ceny skupu za tonę pszenicy konsumpcyjnej były na poziomie od 590 do 730 zł (średnio 643,9 zł), a żyta konsumpcyjnego od 500 do 630 zł (średnio 543,9), zaś pszenicy paszowej wynosiły średnio 614 zł, a żyta paszowego 514 zł. 

Wg ekspertów IERiGŻ aktualne ceny zbóż w kraju nie zależą od tego, ile zbierzemy, ale od sytuacji zbożowej w Europie i na świecie.

Jeśli będą się sprawdzały dotychczasowe przewidywania, to rynki powinny być stabilne, a ceny zbóż na poziomie zbliżonym do ubiegłorocznych, czyli można powiedzieć, że na stosunkowo niskim poziomie.

Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha żyta ozimego według cen brutto ziarna i środków produkcji z sierpnia 2017 roku, opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie. Założenia metodyczne do kalkulacji znajdą Państwo na stronie www.kpodr.pl.
Kalkulacja uprawy 1 ha żyta ozimego przy różnych poziomach intensywności.

Tabela zawiera kalkulację uprawy 1 ha żyta ozimego według cen brutto ziarna i środków produkcji z sierpnia 2017 roku, opracowaną na podstawie publikacji „Kalkulacje rolnicze” wydanej przez KPODR w Minikowie. Założenia metodyczne do kalkulacji znajdą Państwo na stronie www.kpodr.pl.

Kalkulacja uprawy 1 ha żyta ozimego przy różnych poziomach intensywności.

Lp.

Poziom intensywności

Niski

25 dt/ha

Średni

35 dt/ha

Wysoki

45 dt/ha

Wyszczególnienie

A

Wartość produkcji

2345

2905

3465

 

Nasiona żyta ozimego (56 zł/dt)

1400

1960

2520

JPO1

945

945

945

1

Materiał siewny

216

216

216

2

Nawozy mineralne

321

602

977

3

Środki ochrony roślin

104

104

292

4

Inne koszty (sznurek)

57

68

84

B

Koszty bezpośrednie (1+2+3+4)

698

990

1569

C

Nadwyżka bezpośrednia (A–B)

1647

1915

1896

5

Usługi2)

505

573

634

6

Praca maszyn własnych

585

602

673

7

Pozostałe koszty3)

708

725

741

D

Koszty pośrednie (5+6+7)

1798

1900

2048

E

Koszty całkowite (B+D)

2496

2890

3617

F

Koszt jednostkowy (zł/dt)

99,8

82,6

80,4

G

Dochód rolniczy netto (C–D)

-151

15

-152

 

 

 

 

 

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Kalkulacji Rolniczych” KPODR w Minikowie

  1. JPO-jednolita płatność obszarowa

  2. kombajnowanie, prasowanie

  3. utrzymanie budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty

Wykorzystano materiały: Wstępny szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2017 r., GUS, Rynek zbóż nr 34/2017, MRiRW

 

 

 

 

kontakt1.jpg
Małgorzata Kutnik
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Podstawowym zadaniem KPODR jest udzielanie wszechstronnej pomocy rolnikom, mieszkańcom obszarów wiejskich oraz przedsiębiorcom związanym z przetwórstwem rolno-spożywczym w celu zwiększania dochodów gospodarstw rolnych oraz poprawy warunków życia na wsi.Główna siedziba znajduje się w Minikowie (pow. Nakielski). Ośrodek posiada oddziały w Zarzeczewie (pow. Włocławski) oraz w Przysieku (pow. Toruński). Posiada własne wydawnictwo,które jest wydawcą miesięcznika Wieś Kujawsko-Pomorska oraz wielu poradników. Organizuje liczne wystawy i targi -m.in Międzynarodowe Targi Rolno-Spożywcze "Agrotech" w Minikowie, które na obszarze 12ha odwiedza corocznie ok. 350 wystawców i około 35 tys. zwiedzających.

 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO