KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • ODR Bratoszewice
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Prawidłowa pielęgnacja kopyt koni

Opublikowano 28.07.2018 r.
Dobrze znamy powiedzenie, że bez kopyt nie ma konia, można by również rzec, że bez pielęgnacji kopyt nie ma pielęgnacji konia. Dbanie o kopyta ma podstawowe znaczenie dla stanu narządów układu ruchu. Sprawdźmy, jak powinno wyglądać. 

Kopyta wraz ze wzrostem konia powiększają się, a w ciągu całego życia ulegają zmianom dostosowawczym do warunków środowiska, które nie zawsze idą w tym kierunku, w jakim chciałby hodowca. Właściwa pielęgnacja ma na celu utrzymanie kopyt w dobrym stanie. Regularne czyszczenie jest jej podstawą i najlepszą profilaktyką zdrowotną koni. Pamiętajmy też, że zapobieganie chorobom jest znacznie tańsze i łatwiejsze niż leczenie. 

                                            

Schemat kopyta; źródło: https://www.equishop.com/pl/blog/10-zasad-jak-dbac-o-konskie-kopyta-n124
 
 
Kopyto – w praktyce tym mianem określa się puszkę rogową (kopytową) – jest wytworem skóry i naskórka. Składa się ze ścian rogowych, podeszwy rogowej oraz strzałki rogowej. Jego część przyziemną tworzą: krawędź podeszwowa, podeszwa rogowa i strzałka rogowa. Z tyłu strzałki rogowej znajdują się dwie piętki rogowe, stanowiące część opuszki rogowej.

Rozczyszczenie kopy konia

Jedną z ważniejszych czynności pielęgnacyjnych jest rozczyszczanie kopyt wykonywane co najmniej dwa razy w ciągu dnia. Pierwszego czyszczenia dokonujemy przy porannym przeglądzie konia, bez względu na to, czy będzie on pracował, czy też nie, natomiast drugiego – po przyprowadzeniu go do stajni. Przy porannym zabiegu usuwamy z puszki kopytowej nawóz ze słomą, zaś przy powtórnym błoto, sprawdzamy także stan kopyta. Pamiętajmy o tym, że czynności te powinny być wykonywane tym staranniej, im mniej ruchu ma koń. 

Kopystka w pielęgnacji kopyta

Kopyta pielęgnujemy specjalnie do tego przygotowanym narzędziem, tzw. kopystką. Jest to metalowy haczyk o lekko spłaszczonym końcu, często wyposażony w dodatkową szczoteczkę pomagającą w omieceniu kopyta. Kopystka służy do usunięcia z rowków przystrzałkowych i rowka środkowego strzałki gromadzącego się nawozu, który może wywoływać procesy gnilne oraz stany chorobowe strzałki. Kwasy organiczne oraz mikroorganizmy znajdujące się w nawozie rozkładają róg kopytowy. W efekcie może się on wykruszyć i odpaść. Dlatego zabieg powinniśmy wykonywać zarówno w kierunku do przodu, jak i do tyłu, by móc oczyścić całe rowki, w tym też rowki przy piętkach. 
 
Kopystki ze szczoteczką; źródło: https://www.equishop.com/pl/blog/10-zasad-jak-dbac-o-konskie-kopyta-n124
 
Przed wprowadzeniem konia do stajni powinniśmy sprawdzić, czy do rowka przystrzałkowego nie dostały się kamyki, nie nastąpiło nagwożdżenie. Pamiętajmy, że nawet mały kamyk może spowodować podbicie i kulawiznę. 
 
Jeśli uporamy się z pielęgnacją części przyziemnej, przystępujemy do czyszczenia ścian puszki kopytowej. Przyklejone błoto lub nawóz należy namoczyć i usunąć, następnie róg kopytowy umyć przy użyciu gąbki, pamiętając o piętkach – często tam także pozostaje brud. 
 
Mycie wodą wysusza róg kopyta, dlatego też każdorazowo po wytarciu kopyt należy posmarować je tłuszczem roślinnym lub zwierzęcym, posługując się pędzlem specjalnie do tego przeznaczonym.
 
Natłuszczanie – stosowane jest do pielęgnacji kopyt, które mają suchy róg (zabieg można wykonywać codziennie). Preparaty natłuszczające mogą składać się z takich substancji, jak np.: wazelina, lanolina, smalec czy łój. Rzadziej wykorzystuje się specyfiki o podłożu parafiny, silikonów, z roślinnych olejów utwardzonych i woskowych czy olejki eteryczne. Do natłuszczania kopyt można użyć, m.in.:
    • wazeliny – jest tłustym żelem o dobrych cechach izolujących, wskazana do wszystkich rodzajów kopyt, w tym do codziennej pielęgnacji zdrowych kopyt 
    • lanoliny – to wydzielina skóry owczej mająca właściwości wosku; stanowi bardzo dobry dodatek do maści kopytowych, dobry nośnik substancji, ma także właściwości natłuszczające 
    • smalcu i łoju (z różnych gatunków zwierząt) – mają duże powinowactwo do tłuszczu końskiego, dzięki czemu wnikają w głąb naskórka, ułatwiając tym samym wchłanianie substancji leczniczych; zwiększają stopień nawodnienia warstwy rogowej wskutek hamowania parowania wody oraz wykazują duże zdolności uwalniania substancji leczniczych.
 
Środki pielęgnacyjne przeznaczone na okres zimowy zawierają dodatek dziegciu. W tym czasie koń dłużej przebywa w stajni i jest bardziej narażony na gnicie strzałki.
 
Dziegieć; źródło: https://triny.pl/blog/dziegiec-brzozowy-zapomnij-o-zapachu-i-sprawdz-jego-dzialanie
 
 
Dziegieć – to smoła drzewna, produkt suchej destylacji drewna (np.: bukowego, brzozowego, sosnowego), w jego skład wchodzą żywice i fenole. Zawiera substancje o działaniu bakteriostatycznym, grzybobójczym, przeciwzapalnym i pobudzającym odbudowanie uszkodzonego tworzywa kopytowego. Hamują one procesy gnilne rogu, zmniejszając jego podatność na bakterie i kwasy organiczne zawarte w nawozie, a przywracając spoistość uodparniają na urazy mechaniczne. Dziegciujemy w razie potrzeby, nieraz wystarczy wykonywać tę czynność co 4-5 dni lub doraźnie. Preparat nakładany jest za pomocą pędzla na dokładnie wyczyszczone i suche kopyto.  

 

 

 
Monika Dulas
Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
 
 

Jeden z 16 Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju. Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach realizuje na obszarach wiejskich województwa łódzkiego zadania z zakresu doradztwa rolniczego. Podstawowym zadaniem Ośrodka jest doradztwo rolnicze, obejmujące działania w zakresie rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa domowego, mającego na celu poprawę poziomu dochodów rolniczych oraz podnoszenie konkurencyjności rynkowej gospodarstw rolnych, wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, a także podnoszenie poziomu kwalifikacji zawodowych rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich.

 

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO