KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Jak skutecznie i zgodnie z prawem zwalczać szczury?

Opublikowano 23.11.2018 r.
Bez względu jaką produkcję się prowadzi, zwierzęcą czy roślinną, żaden rolnik nie ustrzeże się  szkodliwych gryzoni. Można im zapobiegać, jednak czasem przedrą się przez nawet najlepsze zapory. Jak wtedy zgodnie z prawem przeprowadzać skuteczne zwalczanie szczurów w gospodarstwach rolnych?

Zwyczaje szczurów

Jeśli chcemy je zwalczać, musimy znać ich zwyczaje. Do najbardziej powszechnych szczurów w Polsce, należy szczur śniady (Rattus rattus) i wędrowny (R. norvegicus). Gryzonie te atakują wszelkie budynki i pomieszczenia, zbiorowiska odpadów, gospodarstwa rolne, pomieszczenia gospodarskie, sklepy, magazyny i wszelkie inne miejsca, gdzie znajdą pokarm i schronienie. Populacja szczurów stale przy tym rośnie. Tereny obszarów wiejskich są statystycznie dwukrotnie bardziej narażone na ich występowanie, w porównaniu z miastami. Ocieplanie klimatu i łagodniejące zimy pozwalają im lepiej przetrwać i rozmnażać się. Na świecie w niektórych miejscach notuje się też trudności w zwalczaniu szczurów, wynikające z pojawiającej się u nich oporności na wczesne rodentycydy antykoagulacyjne, takie jak np. warfaryna. Szczury podróżują ponadto w poszukiwaniu pożywienia, wody, schronienia i partnera do rozrodu.

Ich liczebność zwiększa też odchodzenie od wypalania ściernisk na obszarach wiejskich, co zakazano obecnie prawem.

Niestety pozostawia to sporo potencjalnego pożywienia na polach (np. resztki kłosów i ziaren zbóż). Wraz ze szczurami rozprzestrzeniają się też problemy z nimi związane, jak niszczenie i skażanie płodów rolnych, choroby (gryzonie te roznoszą wiele groźnych dla zwierząt i ludzi chorób, jak np. kryptosporydioza, leptospiroza i toksoplazmoza), szkody materialne w wyposażeniu i inne.

Zwalczanie szczurów w gospodarstwach rolnych jest niezbędne!

Zapotrzebowanie na żywność oraz troska o zdrowie i bezpieczeństwo rolników, zwierząt gospodarskich i konsumentów płodów rolnych sprawiają, że problemy te są bardzo znaczące i wymuszają odpowiednią kontrolę oraz potrzebę zwalczania i zapobiegania.

Choroby przenoszone przez szczury mogą mieć przecież znaczący wpływ na gorszą produkcję zwierzęcą, a ponadto gryzonie niszczą i skażają magazynowane płody rolne.

Brytyjscy naukowcy stwierdzili, że

wpływ na wydajność mleka, płodność i tempo wzrostu zwierząt hodowlanych często nie są bezpośrednio przypisywane chorobom przenoszonym przez szczury, ale jest tak tylko dlatego, że ich badanie nie jest tak kompleksowe, jak powinno być.

Tymczasem jeden szczur może produkować 12-16 ml moczu i 50 odchodów w ciągu 24 godzin. Powoduje to uszkodzenie i psucie żywności w magazynie, spichlerzu, czy sklepie i całkowicie uniemożliwia jej sprzedaż, czy skarmianie zwierzętom. Wartość takiej zanieczyszczonej żywności jest też zawsze o wiele większa, niż koszt żywności faktycznie zjedzonej przez te gryzonie. Badanie robione w Wielkiej Brytanii wykazały, że

70% tony pszenicy zostało całkiem zepsute przez 10 do 26 szczurów w ciągu 12 do 28 tygodni, chociaż gryzonie te zjadły jedynie 4,4% z całości.

Szczury mogą też powodować znaczne szkody w trwałości budynków – wygryzają ściany, uszkadzają przewody elektryczne pojazdów i sprzętu rolniczego, są częstą przyczyną awarii wymagających kosztownych napraw. Szacuje się, że 50% pożarów gospodarstw spowodowane jest właśnie przez szczury przegryzające kable elektryczne.


Zwalczanie szczurów – zalecane metody

Kontrolowanie gryzoni jest nieodzowne. Główną bronią używaną do zwalczania szczurów są przy tym obecnie przynęty przenoszące jeden z antykoagulujących rodentycydów drugiej generacji. Są one szeroko stosowane ze względu na ich praktyczność, skuteczność i doskonałe wyniki w zakresie bezpieczeństwa dla ludzi i innych zwierząt. Głównymi aktywnymi składnikami takich preparatów są bromadiolon i difenakum. Do stosowania w pomieszczeniach używa się też brodifakum, difetialon i flokumafafen. Ponieważ rodentycydy są szeroko stosowane na wsi, zachodzi obawa ich negatywnego wpływu na faunę dziką.

Badania wykazały pozostałości rodentycydów m.in. w ciałach sów płomykówek, pustułek i lisów.

Monitoring z lat 90. XX w. wykazał, że aż 40% małych gatunków sówek niosło w ciałach ślady rodentycydów, które spożyły wraz ze zjadanymi szczurami, myszami i innymi gryzoniami. Najnowsze badania wykazały, że już ponad 80% sów płomykówek i pustułek ma pozostałości antykoagulantów. Takie resztki rodentycydowe trafiają do dzikiej zwierzyny dwoma głównymi drogami: albo zajadają one zatrute i niewłaściwie wyłożone przynęty dla szczurów (narażenie pierwotne), albo zjadają już zatrute nimi szczury (wtórne narażenie).

Dlatego wykładanie trutek na szczury musi się odbywać tylko w pomieszczeniach i ściśle wg wskazań.

Zatrute przynęty muszą też być odpowiednio przykryte, aby dostać się do nich mogły jedynie zwalczane, szkodliwe gryzonie!

Trzeba też regularnie, często (codziennie) zbierać i bezpiecznie usuwać martwe gryzonie.

 

 

kontakt1.jpg
Sergiusz Baar
Redakcja WDR
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

POWIĄZANE TEMATY:szczuryzwalczanie szczurów
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO