KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie

WYSZUKIWARKA

Dekornizacja bydła – czy to się opłaca?

Opublikowano 06.02.2018 r.
Dekornizacja to usuwanie rogów u bydła domowego, dla zapewnienia bezpieczeństwa ich opiekunów oraz dla unikania ich wzajemnego bodzenia się. Zabieg dekornizacji pozwala uniknąć urazów wśród bydła, co jest ważne szczególnie w czasie wypasu kwaterowego oraz w oborach wolnostanowiskowych lub w okólnikach. Czy to jednak humanitarne? Przeczytaj za i przeciw dekornizacji bydła – sprawdź czy opłaca się to robić?

Co daje dekornizacja bydła?

Krowy mające usunięte rogi stają się spokojniejsze i mogą mieć mniej miejsca na stanowisku. Ponadto, w bezrogim stadzie rzadziej zdarzają się ataki starszych krów w stosunku do pierwiastek, a u krów mlecznych rzadziej zdarzają się zranienia wymion i uszkodzenia strzyków. Brak rogów nie przeszkadza też bydłu w swobodzie korzystania z montowanych na stanowiskach urządzeń, jak poidła, czy automaty paszowe. Wielu w dekornizacji widzi też względy estetyczne – np. u rasy HF promuje się obecnie bezrogość, szczególnie w hodowli intensywnej. Jednak w chowie ekologicznym zabieg dekornizacji jest postrzegany bardzo źle, nie tylko jako zbędny, ale przede wszystkim jako nienaturalny biologicznie, bolesny i przez to bardzo nieetyczny.

Dekornizacja bydła – metodyka zabiegu

Dekornizację (usuwanie rogów) u bydła można robić praktycznie w każdym wieku. Jednak oczywiście najlepiej przeprowadzić to u cieląt, usuwając zawiązki rogów, niż usuwać całe dobrze już wykształcone rogi u osobników dorosłych. I tak też się ten zabieg robi, a więc w młodym wieku, ok. 3-8 tygodnia życia cielęcia. Zawiązki rogów są już wtedy widoczne i dobrze wyczuwalne palcami. Najlepiej też robić to w czasie, gdy nie ma latających owadów, mogących składać jaja przed zagojeniem się ran po dekornizacji. Do zabiegu cielę należy unieruchomić (wystarczy przytrzymanie przez dwie osoby) i podać znieczulenie miejscowe. Bezpośrednio po zabiegu, miejsce dekornizacji musi też zostać spryskane (zaopatrzone) specjalnym środkiem dezynfekującym i ułatwiającym gojenie w sprayu. Prawidłowo usunięte zawiązki rogów już nigdy nie odrosną i taki osobnik pozostanie bezrożny.

Dekornizacja bydła – rodzaje dekornizacji

Dekornizację u cieląt robi się kilkoma metodami:

    1. metoda chirurgiczna – usuwanie zawiązków rogów tzw. nożem Robertsa. Jest to metoda najpopularniejsza, najszybsza i najmniej bolesna metoda, choć krwawa. Nóż Robertsa to stalowa rurka o średnicy 2,5 cm i z zaostrzonymi krawędziami. Rurkę tę przykłada się ostrą krawędzią obejmując dookoła zawiązek rogu i wycina się go najpierw ruchem obrotowym, a potem wyłuskaniem;
    2. metoda termiczna – wypalanie zawiązków rogów tzw. kauterem elektrycznie lub gazowo (droższy jednak lepszy, bo nie wymaga podłączenia do prądu i można nim dekornizować nawet daleko od cielętnika, np. na pastwisku) nagrzewanym. Do zawiązku rogu przykłada się rozgrzaną końcówkę dekornizatora i wypala się go, a następnie usuwa;
    3. metoda chemiczna – usuwanie zawiązków rogów za pomocą żrącej substancji chemicznej, przy uprzednim zabezpieczeniu skóry wokół przed poparzeniem. Służą do tego maści lub przylepce zawierające stężony kwas salicylowy, siarkowy lub azotowy, albo stężony ług sodowy czy potasowy. Ponoć dobrze zrobiony zabieg chemiczny nie jest bolesny. Powstałe rany długo się jednak goją i mogą powodować powikłaniowe stany zapalne. Łatwo też niechcący poparzyć powierzchnie wokół rogu.

Dekornizacja bydła – zabieg niehumanitarny?

Prawodawstwo UE nie zabrania tego zabiegu, zaleca jednak jego stosowanie tylko w ostateczności u cieląt przed upływem 2 miesiąca życia, a także humanitarnie, czyli bezwzględnie z podawaniem znieczulenia miejscowego (inaczej jest to nie etyczne). Pamiętajmy też, że zwierzęta narażone na stres bólu i cierpienia gorzej się potem chowają, mogą być osłabione i chorowite. Dekornizację powinien też przeprowadzać najlepiej lekarz weterynarii, lub ewentualnie osoba doświadczona. Mamy wtedy pewność, że zabieg będzie prawidłowy, a cielęta nie zostaną niepotrzebnie narażone na nieumiejętne działanie. Zabieg dekornizacji trzeba zawsze robić bardzo uważnie i dokładnie, bo inaczej rogi mogą odrosnąć. Nie należy też zbytnio odkładać wykonania zabiegu w czasie, bo rogi wyrosną i zabieg będzie już niehumanitarny. Usuwanie rogów u bydła dorosłego jest kłopotliwe i uważne ogólnie za niehumanitarne, bo wiąże się albo z obcinaniem rogów, co powoduje duże bolesne rany, albo z nakładaniem gumowych opasek uciskowych, co z kolei wywołuje uciążliwe swędzenie i ból. Dekornizacja w każdym wieku wiąże się też z możliwymi infekcjami, spadkiem pobierania paszy i gorszym przeżuwaniem, spadkiem masy ciała i produkcji. Ponadto, jeśli w stadzie pozostaną też rogate krowy, mogą wtedy stać się większym zagrożeniem dla osobników bezrogich, bodąc je bez przeszkód.

 

Bibliografia:
    1. Mainau E., Temple D., Manteca X., Wpływ dekornizacji i usuwania zawiązków rogów na dobrostan cieląt, FAWEC Farm Animal Welfare Education Centre, https://www.fawec.org/pl/publikacje/33-bydlo/203-wplyw-dekornizacji-usuwania-zawiazkow-rogow-dobrostan-cielat (dostęp: 29.01.2018 r.)
    2. Teodorczyk M., Usuwanie rogów – co warto wiedzieć? WieściRolnicze.pl, 2016 r., http://wiescirolnicze.pl/hodowla/usuwanie-rogow-co-warto-wiedziec/ (dostęp: 29.01.2018 r.)
    3. Wójcik P., Dekornizacja bydła, Wiadomości Rolnicze Polska, 2009 r., https://www.wrp.pl/dekornizacja-byd%C5%82a/ (dostęp: 29.01.2018 r.)
    4. Za i przeciw dekornizacji u bydła, Eko-uprawy.pl, 2013 r., http://www.eko-uprawy.pl/ekohodowla/choroby-i-profilaktyka/449-za-i-przeciw-dekornizacji-u-bydla (dostęp: 29.01.2018 r.)

 

 

kontakt1.jpg Redakcja KalendarzRolnikow.pl
 
 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj

Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO