Pozarolnicza działalność gospodarcza a KRUS

A by nadal pozostać w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, rolnik lub domownik zakładający pozarolniczą działalność gospodarczą, musi spełnić kilka warunków określonych Ustawą, mianowicie:

1. Podlegać ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy przez co najmniej 3 lata nieprzerwanie;
2. Złożyć w KRUS w nieprzekraczalnym terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej bądź współpracy przy działalności pozarolniczej oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia;
3. Jednocześnie nadal prowadzić działalność rolniczą lub stale pracować w gospodarstwie rolnym, obejmującym powierzchnię użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym;
4. Nie mieć ustalonego prawa do emerytury, renty lub świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
5. Kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie może przekraczać kwoty granicznej1.

Rolnik, który spełnia powyższe warunki, musi wziąć też pod uwagę obowiązki, które będzie miał jako przedsiębiorca ubezpieczony w KRUS. 
Przede wszystkim, po rozliczeniu roku podatkowego, tj. do 31. maja każdego roku, zobowiązany jest złożyć w KRUS zaświadczenie z urzędu skarbowego, iż kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok nie przekroczyła rocznej kwoty granicznej. Jeśli kwota ta zostanie przekroczona lub termin, w którym trzeba złożyć oświadczenie, zostanie przekroczony, rolnik zostanie pozbawiony prawa do ubezpieczeń rolniczych – wówczas będzie musiał zarejestrować się do ubezpieczeń w ZUS. Usprawiedliwieniem w takich sytuacjach może być wskazanie przyczyn niezależnych od rolnika, losowych, np. pobyt w szpitalu. Wówczas KRUS może przywrócić termin na złożenie dokumentu. 
W sytuacji, gdy podatek dochodowy przekroczy limit, rolnik zobowiązany będzie do odprowadzania składek do ZUS-u lub zrezygnować z pozarolniczej działalności i dalej korzystać z ubezpieczenia rolniczego.

Kolejnym, równie ważnym zobowiązaniem rolnika lub domownika prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, jest opłacanie miesięcznej składki podstawowej na ubezpieczenie emerytalno-rentowe – w podwójnym wymiarze oraz składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie –  w pojedynczej wysokości. Składki na to ubezpieczenie opłacane są kwartalnie (ostatni dzień pierwszego miesiąca danego kwartału), a ich wysokość uzależniona jest od wielkości gospodarstwa rolnego.