KalendarzRolników.pl
PARTNERZY PORTALU
  • Partner serwisu Krajowa Rada Izb Rolniczych
  • Partner serwisu Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
  • Partner serwisu Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
  • ODR Bratoszewice
  • Narodowy Instytut Wolności

WYSZUKIWARKA

Jesienne zupy - apetyczne i bogate w witaminy

Opublikowano 22.10.2023 r.
Jesienią często zdarzają się dni chłodne i deszczowe. W takich momentach chętniej sięgamy po pełne witamin, aromatyczne i kolorowe zupy. Powinny się w nich znaleźć: mięso, warzywa, rośliny strączkowe oraz wszelkie inne bezcenne atrybuty jesieni.

Jesienne zupy 

Przygotowując jesienną zupę, warto jak najczęściej sięgać po produkty zbożowe, takie jak kasze czy pełnoziarniste makarony, zawierające wiele drogocennych witamin oraz bezcenny błonnik pokarmowy. Przygotowując posiłki, pamiętajmy o sezonowości niektórych produktów – wszak warzywa z naszych pól, dojrzewające we właściwym czasie, są dla nas najzdrowsze.

Zupa dyniowa

Jakie warzywo najbardziej kojarzy nam się z jesienią? Przede wszystkim jest to dynia, wyniosła królowa warzywników. Ma ona bardzo mało kalorii, szybko syci i dostarcza dużo błonnika. Zawiera beta-karoten, ma sporo potasu oraz kwas foliowy. Pestki dyni mają wysoką zawartość cynku oraz lecytyny, zwiększają przemianę materii oraz wpływają korzystnie na czynności mózgu. Zapraszamy do skorzystania z przepisu na zupę dyniową, uzyskanego od zaprzyjaźnionego koła gospodyń wiejskich, nagrodzoną w konkursie kulinarnym.

Składniki: 800 g dyni (500 g po obraniu), 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 3 ziemniaki, 2 marchewki, dwie łyżki masła, 2 szklanki bulionu, pół szklanki domowego przecieru pomidorowego (lub rozdrobnione pomidory w puszce), 1 szklanka mleka, 1 łyżeczka kurkumy, 1 łyżeczka tartego imbiru, 100 g żółtego sera, grzanki (można wykonać samodzielnie, krojąc chleb na kosteczkę i przypiekając na odrobinie masła na patelni lub w piekarniku; pyszne są zarówno grzanki wykonane z chleba tradycyjnego, jak i te chrupiące, zrobione z chleba tostowego)

Wykonanie: Dynię obrać ze skórki, usunąć nasiona, miąższ pokroić w kostkę, cebulę i czosnek pokroić drobno, ziemniaki obrać i też pokroić w kostkę, zaś marchewkę w plasterki. Zeszklić na maśle cebulkę, dodać czosnek, ziemniaki, marchewkę, dynię, podsmażać ok. 5 min, często mieszając, wlać bulion, dodać kurkumę i imbir, przykryć, zagotować, po ok. 10 min dodać pomidory, gotować kolejne 10 min, dodać mleko, zmiksować blenderem, w razie potrzeby doprawić do smaku solą i pieprzem. Podawać z grzankami i drobno startym żółtym serem.

Zalewajka z grzybami

Jesienią nie możemy, chociaż raz, nie wybrać się na grzyby. Nic tak nie cieszy, jak widok małego kapelusza wystającego spod mchu. Grzyby mają nie tylko ogólnie cenione walory smakowo-zapachowe, lecz także – wbrew obiegowej opinii – charakteryzują się wysoką zawartością niektórych składników odżywczych, są wartościowym źródłem witamin z grupy B, ponadto – w zależności od rodzaju – zawierają także witaminy C, D, A oraz E. W grzybach znajduje się też całkiem dużo różnych minerałów, na przykład potasu, fosforu czy magnezu. Sekretem tradycyjnej zupy grzybowej jest masło i śmietanka. My zaś proponujemy inną wersję zupy z grzybami – zalewajkę.

Składniki: 1 litr wody, 4 nieduże ziemniaki, 500 ml zakwasu na żur, 150 g podgardla lub słoniny, 150 g kiełbasy podwędzanej lub boczku wędzonego, dwie średnie cebule, 4 łyżki kwaśnej śmietany, 3 ząbki czosnku, garść suszonych grzybów lub kilka świeżych, 3 łyżki oleju do smażenia lub smalcu, przyprawy i zioła: łyżka majeranku, 3 listki laurowe, 3 ziarna ziela angielskiego, pół łyżeczki pieprzu, płaska łyżeczka soli

Wykonanie: Suszone grzyby namoczyć, w garnku na smalcu lub oleju przesmażyć pokrojoną słoninę lub podgardle, dodać poszatkowaną cebulkę, przesmażyć, dodać kiełbasę pokrojoną w półplasterki, trzy listki laurowe, trzy ziarna ziela angielskiego, a także pół łyżeczki pieprzu i płaską łyżeczkę soli, dodać grzyby i ziemniaki. Całość zalać wodą, gotować na wolnym ogniu ok. 20 min. Do zakwasu dodać śmietanę oraz trzy obrane i pokrojone drobniej ząbki czosnku oraz łyżkę majeranku. Bardzo dokładnie wymieszać składniki, aby nie było widać żadnych kawałków śmietany i wlać do zalewajki. Zupę gotować jeszcze chwilę na wolnym ogniu, w razie potrzeby doprawić solą i pieprzem.

Zupa krem z białych warzyw z serkiem mascarpone

Wyjątkowo ciekawą, a zarazem szybką w przygotowaniu propozycją jest zupa krem z białych warzyw. Aksamitna, delikatna w smaku, a jednocześnie pożywna, skusi niejednego smakosza.

Składniki: 2 pietruszki, 1/3 selera, 3 ziemniaki, 1 por (tylko biała część), 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 750 ml bulionu warzywnego, 1 łyżka masła, 100 g serka mascarpone lub 100 ml śmietanki 30%, 1 łyżka oliwy z oliwek, 2 liście laurowe, sól, pieprz, po pół łyżeczki gałki muszkatołowej i imbiru, mieszanka nasion (dynia, sezam, słonecznik)

Wykonanie: Pietruszkę, ziemniaki i seler umyć, obrać i pokroić w niewielką kostkę, por pokroić w krążki, a cebulę w półplasterki. Oliwę i masło rozgrzać w garnku i zeszklić na tym tłuszczu cebulę. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek, a po około minucie pokrojone warzywa. Podsmażać przez kilka minut. Całość zalać bulionem, dodać sól i pieprz, a także liście laurowe i gotować na niewielkim ogniu pod przykryciem przez około 15 minut. Wyjąć z garnka liście laurowe, a następnie całość zmiksować za pomocą blendera, aż do uzyskania gładkiej konsystencji. Dodać śmietankę i w razie potrzeby doprawić do smaku dodatkową ilością soli i pieprzu. Można także dodać odrobinę świeżego tymianku. Na suchej patelni uprażyć nasiona i posypać nimi zupę. Można także podawać ją z grzankami, groszkiem ptysiowym lub chrupiącym boczkiem.

Zupa krem z pieczonej papryki

Powszechnie znane są właściwości papryki: poprawia trawienie i zmniejsza ból głowy. Witaminy C, A i E, których papryce nie brakuje, hamują starzenie się komórek, wzmacniają odporność, poprawiają kondycję naczyń krwionośnych, osłabiają szkodliwe działanie złego cholesterolu, chroniąc przed miażdżycą. Również duszona lub pieczona papryka zachowuje dużo składników odżywczych – w niewielkim stopniu ulega ona przemianom w procesie przetwarzania. Dlatego proponujemy dziś zupę krem z pieczonej papryki.

Składniki: 1 kg czerwonej papryki, 2 łyżki oliwy, 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 1 por, 1 łyżka masła, 1 litr bulionu warzywnego, przyprawy: 2 łyżeczki słodkiej papryki w proszku, 1⁄2 łyżeczki ostrej papryki, 1 łyżeczka suszonego tymianku, 100 g serka topionego (śmietankowego), 60 ml śmietanki 30% lub 18%, do podania grzanki oraz drobno tarty żółty ser.

Wykonanie: Paprykę umyć, położyć na blaszce do pieczenia i wstawić do piekarnika nagrzanego do 190 stopni C na środkową półkę. Piec przez ok. 50 minut. W trakcie pieczenia paprykę przewracać na inną stronę (2-3 razy). Skórka może pod wpływem temperatury poczernieć. Upieczoną paprykę od razu wyjąć z piekarnika i włożyć do miski. Przykryć i zostawić pod przykryciem na ok. 15 minut. Następnie obrać paprykę ze skórki, odrzucając również niejadalne części (nasiona i szypułki). Miąższ odłożyć. Do garnka wlać oliwę, dodać pokrojoną w kostkę cebulę oraz przepołowione ząbki czosnku. Mieszając co chwilę łyżką, smażyć przez ok. 5 minut. Dodać masło oraz dokładnie umyty i pokrojony por (białe i jasnozielone części) i smażyć przez ok. 5 minut. Wlać bulion i zagotować przez ok. 5 minut, następnie dodać miąższ papryki oraz przyprawy. Doprawić zmielonym pieprzem i w razie potrzeby solą. Zagotować z rozdrobnionym serkiem topionym, co chwilę mieszając. Zmiksować na krem z dodatkiem śmietanki.

 
Kamila Drobik 
Artykuł opracowany we współpracy z Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach 
Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
POWIĄZANE TEMATY:jesienne zupy
Komitet do spraw pożytku publicznego
NIW
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030
PROO